Book 7
Chapter 77
|
1
tathā vṛtravadhaṃ sarvam akhilena sa lakṣmaṇaḥ kathayitvā naraśreṣṭhaḥ kathāśeṣam upākramat 2 tato hate mahāvīrye vṛtre devabhayaṃkare brahmahatyāvṛtaḥ śakraḥ saṃjñāṃ lebhe na vṛtrahā 3 so 'ntam āśritya lokānāṃ naṣṭasaṃjño vicetanaḥ kālaṃ tatrāvasat kaṃ cid veṣṭamāno yathoragaḥ 4 atha naṣṭe sahasrākṣe udvignam abhavaj jagat bhūmiś ca dhvastasaṃkāśā niḥsnehā śuṣkakānanā 5 niḥsrotasaś cāmbuvāhā hradāś ca saritas tathā saṃkṣobhaś caiva sattvānām anāvṛṣṭikṛto 'bhavat 6 kṣīyamāṇe tu loke 'smin saṃbhrāntamanasaḥ surāḥ yad uktaṃ viṣṇunā pūrvaṃ taṃ yajñaṃ samupānayan 7 tataḥ sarve suragaṇāḥ sopādhyāyāḥ saharṣibhiḥ taṃ deśaṃ sahitā jagmur yatrendro bhayamohitaḥ 8 te tu dṛṣṭvā sahasrākṣaṃ mohitaṃ brahmahatyayā taṃ puraskṛtya deveśam aśvamedhaṃ pracakrire 9 tato 'śvamedhaḥ sumahān mahendrasya mahātmanaḥ vavṛdhe brahmahatyāyāḥ pāvanārthaṃ nareśvara 10 tato yajñasamāptau tu brahmahatyā mahātmanaḥ abhigamyābravīd vākyaṃ kva me sthānaṃ vidhāsyatha 11 te tām ūcus tato devās tuṣṭāḥ prītisamanvitāḥ caturdhā vibhajātmānam ātmanaiva durāsade 12 devānāṃ bhāṣitaṃ śrutvā brahmahatyā mahātmanām saṃnidhau sthānam anyatra varayām āsa durvasā 13 ekenāṃśena vatsyāmi pūrṇodāsu nadīṣu vai dvitīyena tu vṛkṣeṣu satyam etad bravīmi vaḥ 14 yo 'yam aṃśas tṛtīyo me strīṣu yauvanaśāliṣu trirātraṃ darpaparṇāsu vasiṣye darpaghātinī 15 hantāro brāhmaṇān ye tu prekṣāpūrvam adūṣakān tāṃś caturthena bhāgena saṃśrayiṣye surarṣabhāḥ 16 pratyūcus tāṃ tato devā yathā vadasi durvase tathā bhavatu tat sarvaṃ sādhayasva yathepsitam 17 tataḥ prītyānvitā devāḥ sahasrākṣaṃ vavandire vijvaraḥ pūtapāpmā ca vāsavaḥ samapadyata 18 praśāntaṃ ca jagat sarvaṃ sahasrākṣe pratiṣṭhate yajñaṃ cādbhutasaṃkāśaṃ tadā śakro 'bhyapūjayat 19 īdṛśo hy aśvamedhasya prabhāvo raghunandana yajasva sumahābhāga hayamedhena pārthiva |
1
तथा वृत्रवधं सर्वम अखिलेन स लक्ष्मणः कथयित्वा नरश्रेष्ठः कथाशेषम उपाक्रमत 2 ततॊ हते महावीर्ये वृत्रे देवभयंकरे बरह्महत्यावृतः शक्रः संज्ञां लेभे न वृत्रहा 3 सॊ ऽनतम आश्रित्य लॊकानां नष्टसंज्ञॊ विचेतनः कालं तत्रावसत कं चिद वेष्टमानॊ यथॊरगः 4 अथ नष्टे सहस्राक्षे उद्विग्नम अभवज जगत भूमिश च धवस्तसंकाशा निःस्नेहा शुष्ककानना 5 निःस्रॊतसश चाम्बुवाहा हरदाश च सरितस तथा संक्षॊभश चैव सत्त्वानाम अनावृष्टिकृतॊ ऽभवत 6 कषीयमाणे तु लॊके ऽसमिन संभ्रान्तमनसः सुराः यद उक्तं विष्णुना पूर्वं तं यज्ञं समुपानयन 7 ततः सर्वे सुरगणाः सॊपाध्यायाः सहर्षिभिः तं देशं सहिता जग्मुर यत्रेन्द्रॊ भयमॊहितः 8 ते तु दृष्ट्वा सहस्राक्षं मॊहितं बरह्महत्यया तं पुरस्कृत्य देवेशम अश्वमेधं परचक्रिरे 9 ततॊ ऽशवमेधः सुमहान महेन्द्रस्य महात्मनः ववृधे बरह्महत्यायाः पावनार्थं नरेश्वर 10 ततॊ यज्ञसमाप्तौ तु बरह्महत्या महात्मनः अभिगम्याब्रवीद वाक्यं कव मे सथानं विधास्यथ 11 ते ताम ऊचुस ततॊ देवास तुष्टाः परीतिसमन्विताः चतुर्धा विभजात्मानम आत्मनैव दुरासदे 12 देवानां भाषितं शरुत्वा बरह्महत्या महात्मनाम संनिधौ सथानम अन्यत्र वरयाम आस दुर्वसा 13 एकेनांशेन वत्स्यामि पूर्णॊदासु नदीषु वै दवितीयेन तु वृक्षेषु सत्यम एतद बरवीमि वः 14 यॊ ऽयम अंशस तृतीयॊ मे सत्रीषु यौवनशालिषु तरिरात्रं दर्पपर्णासु वसिष्ये दर्पघातिनी 15 हन्तारॊ बराह्मणान ये तु परेक्षापूर्वम अदूषकान तांश चतुर्थेन भागेन संश्रयिष्ये सुरर्षभाः 16 परत्यूचुस तां ततॊ देवा यथा वदसि दुर्वसे तथा भवतु तत सर्वं साधयस्व यथेप्सितम 17 ततः परीत्यान्विता देवाः सहस्राक्षं ववन्दिरे विज्वरः पूतपाप्मा च वासवः समपद्यत 18 परशान्तं च जगत सर्वं सहस्राक्षे परतिष्ठते यज्ञं चाद्भुतसंकाशं तदा शक्रॊ ऽभयपूजयत 19 ईदृशॊ हय अश्वमेधस्य परभावॊ रघुनन्दन यजस्व सुमहाभाग हयमेधेन पार्थिव |