KJV

1  Be not⁴⁰⁸ thou envious⁷⁰⁶⁵ against evil⁷⁴⁵¹ men,³⁷⁶ neither⁴⁰⁸ desire¹⁸³ to be¹⁹⁶¹ with⁸⁵⁴ them.

2  For³⁵⁸⁸ their heart³⁸²⁰ studieth¹⁸⁹⁷ destruction,⁷⁷⁰¹ and their lips⁸¹⁹³ talk¹⁶⁹⁶ of mischief.⁵⁹⁹⁹

3  Through wisdom²⁴⁵¹ is a house¹⁰⁰⁴ built;¹¹²⁹ and by understanding⁸³⁹⁴ it is established:³⁵⁵⁹

4  And by knowledge¹⁸⁴⁷ shall the chambers²³¹⁵ be filled⁴³⁹⁰ with all³⁶⁰⁵ precious³³⁶⁸ and pleasant⁵²⁷³ riches.¹⁹⁵²

5  A wise²⁴⁵⁰ man¹³⁹⁷ is strong;⁵⁷⁹⁷ yea, a man³⁷⁶ of knowledge¹⁸⁴⁷ increaseth⁵⁵³ strength.³⁵⁸¹

6  For³⁵⁸⁸ by wise counsel⁸⁴⁵⁸ thou shalt make⁶²¹³ thy war:⁴⁴²¹ and in multitude⁷²³⁰ of counselors³²⁸⁹ there is safety.⁸⁶⁶⁸

7  Wisdom²⁴⁵⁴ is too high⁷³¹¹ for a fool:¹⁹¹ he openeth⁶⁶⁰⁵ not³⁸⁰⁸ his mouth⁶³¹⁰ in the gate.⁸¹⁷⁹

8  He that deviseth²⁸⁰³ to do evil⁷⁴⁸⁹ shall be called⁷¹²¹ a mischievous⁴²⁰⁹ person.¹¹⁶⁷

9  The thought²¹⁵⁴ of foolishness²⁰⁰ is sin:²⁴⁰³ and the scorner³⁸⁸⁷ is an abomination⁸⁴⁴¹ to men.¹²⁰

10  If thou faint⁷⁵⁰³ in the day³¹¹⁷ of adversity,⁶⁸⁶⁹ thy strength³⁵⁸¹ is small.⁶⁸⁶²

11  If⁵¹⁸ thou forbear²⁸²⁰ to deliver⁵³³⁷ them that are drawn³⁹⁴⁷ unto death,⁴¹⁹⁴ and those that are ready⁴¹³¹ to be slain;²⁰²⁷

12  If³⁵⁸⁸ thou sayest,⁵⁵⁹ Behold,²⁰⁰⁵ we knew³⁰⁴⁵ it²⁰⁸⁸ not;³⁸⁰⁸ doth not³⁸⁰⁸ he that pondereth⁸⁵⁰⁵ the heart³⁸²⁰ consider⁹⁹⁵ it? and he that keepeth⁵³⁴¹ thy soul,⁵³¹⁵ doth not he¹⁹³¹ know³⁰⁴⁵ it? and shall not he render⁷⁷²⁵ to every man¹²⁰ according to his works?⁶⁴⁶⁷

13  My son,¹¹²¹ eat³⁹⁸ thou honey,¹⁷⁰⁶ because³⁵⁸⁸ it is good;²⁸⁹⁶ and the honeycomb,⁵³¹⁷ which is sweet⁴⁹⁶⁶ to⁵⁹²¹ thy taste:²⁴⁴¹

14  So³⁶⁵¹ shall the knowledge³⁰⁴⁵ of wisdom²⁴⁵¹ be unto thy soul:⁵³¹⁵ when⁵¹⁸ thou hast found⁴⁶⁷² it, then there shall be³⁴²⁶ a reward,³¹⁹ and thy expectation⁸⁶¹⁵ shall not³⁸⁰⁸ be cut off.³⁷⁷²

15  Lay not wait,^{408 693} O wicked⁷⁵⁶³ man, against the dwelling⁵¹¹⁶ of the righteous;⁶⁶⁶² spoil⁷⁷⁰³ not⁴⁰⁸ his resting place:⁷²⁵⁸

16  For³⁵⁸⁸ a just⁶⁶⁶² man falleth⁵³⁰⁷ seven⁷⁶⁵¹ times, and riseth up again:⁶⁹⁶⁵ but the wicked⁷⁵⁶³ shall fall³⁷⁸² into mischief.⁷⁴⁵¹

17  Rejoice⁸⁰⁵⁵ not⁴⁰⁸ when thine enemy³⁴¹ falleth,⁵³⁰⁷ and let not⁴⁰⁸ thine heart³⁸²⁰ be glad¹⁵²³ when he stumbleth:³⁷⁸²

18  Lest⁶⁴³⁵ the LORD³⁰⁶⁸ see⁷²⁰⁰ it, and it displease^{7489 5869} him, and he turn away⁷⁷²⁵ his wrath⁶³⁹ from^{4480 5921} him.

19  Fret not thyself^{408 2734} because of evil⁷⁴⁸⁹ men, neither⁴⁰⁸ be thou envious⁷⁰⁶⁵ at the wicked;⁷⁵⁶³

20  For³⁵⁸⁸ there shall be¹⁹⁶¹ no³⁸⁰⁸ reward³¹⁹ to the evil⁷⁴⁵¹ man; the candle⁵²¹⁶ of the wicked⁷⁵⁶³ shall be put out.¹⁸⁴⁶

21  My son,¹¹²¹ fear³³⁷² thou ⁸⁵³ the LORD³⁰⁶⁸ and the king:⁴⁴²⁸ and meddle⁶¹⁴⁸ not⁴⁰⁸ with⁵⁹⁷³ them that are given to change:⁸¹³⁸

22  For³⁵⁸⁸ their calamity³⁴³ shall rise⁶⁹⁶⁵ suddenly;⁶⁵⁹⁷ and who⁴³¹⁰ knoweth³⁰⁴⁵ the ruin⁶³⁶⁵ of them both?⁸¹⁴⁷

23  These⁴²⁸ things also¹⁵⁷¹ belong to the wise.²⁴⁵⁰ It is not¹⁰⁷⁷ good²⁸⁹⁶ to have respect⁵²³⁴ of persons⁶⁴⁴⁰ in judgment.⁴⁹⁴¹

24  He that saith⁵⁵⁹ unto the wicked,⁷⁵⁶³ Thou⁸⁵⁹ art righteous;⁶⁶⁶² him shall the people⁵⁹⁷¹ curse,⁵³⁴⁴ nations³⁸¹⁶ shall abhor²¹⁹⁴ him:

25  But to them that rebuke³¹⁹⁸ him shall be delight,⁵²⁷⁶ and a good²⁸⁹⁶ blessing¹²⁹³ shall come⁹³⁵ upon⁵⁹²¹ them.

26  Every man shall kiss⁵⁴⁰¹ his lips⁸¹⁹³ that giveth⁷⁷²⁵ a right⁵²²⁸ answer.¹⁶⁹⁷

27  Prepare³⁵⁵⁹ thy work⁴³⁹⁹ without,²³⁵¹ and make it fit⁶²⁵⁷ for thyself in the field;⁷⁷⁰⁴ and afterwards³¹⁰ build¹¹²⁹ thine house.¹⁰⁰⁴

28  Be¹⁹⁶¹ not⁴⁰⁸ a witness⁵⁷⁰⁷ against thy neighbor⁷⁴⁵³ without cause;²⁶⁰⁰ and deceive⁶⁶⁰¹ not with thy lips.⁸¹⁹³

29  Say⁵⁵⁹ not,⁴⁰⁸ I will do⁶²¹³ so³⁶⁵¹ to him as⁸³⁴ he hath done⁶²¹³ to me: I will render⁷⁷²⁵ to the man³⁷⁶ according to his work.⁶⁴⁶⁷

30  I went⁵⁶⁷⁴ by⁵⁹²¹ the field⁷⁷⁰⁴ of the slothful,^{6102 376} and by⁵⁹²¹ the vineyard³⁷⁵⁴ of the man¹²⁰ void²⁶³⁸ of understanding;³⁸²⁰

31  And, lo,²⁰⁰⁹ it was all³⁶⁰⁵ grown over⁵⁹²⁷ with thorns,⁷⁰⁶³ and nettles²⁷³⁸ had covered³⁶⁸⁰ the face⁶⁴⁴⁰ thereof, and the stone⁶⁸ wall¹⁴⁴⁴ thereof was broken down.²⁰⁴⁰

32  Then I⁵⁹⁵ saw,²³⁷² and considered it well:^{7896 3820} I looked⁷²⁰⁰ upon it, and received³⁹⁴⁷ instruction.⁴¹⁴⁸

33  Yet a little⁴⁵⁹² sleep,⁸¹⁴² a little⁴⁵⁹² slumber,⁸⁵⁷² a little⁴⁵⁹² folding²²⁶⁴ of the hands³⁰²⁷ to sleep:⁷⁹⁰¹

34  So shall thy poverty⁷³⁸⁹ come⁹³⁵ as one that traveleth;¹⁹⁸⁰ and thy want⁴²⁷⁰ as an armed⁴⁰⁴³ man.³⁷⁶

Sep

1 υἱέ μὴ ζηλώσῃς κακοὺς ἄνδρας μηδὲ ἐπιθυμήσῃς εἶναι μετ᾽ αὐτῶν

2 ψεύδη γὰρ μελετᾷ ἡ καρδία αὐτῶν καὶ πόνους τὰ χείλη αὐτῶν λαλεῖ

3 μετὰ σοφίας οἰκοδομεῖται οἶκος καὶ μετὰ συνέσεως ἀνορθοῦται

4 μετὰ αἰσθήσεως ἐμπίμπλαται ταμίεια ἐκ παντὸς πλούτου τιμίου καὶ καλοῦ

5 κρείσσων σοφὸς ἰσχυροῦ καὶ ἀνὴρ φρόνησιν ἔχων γεωργίου μεγάλου

6 μετὰ κυβερνήσεως γίνεται πόλεμος βοήθεια δὲ μετὰ καρδίας βουλευτικῆς

7 σοφία καὶ ἔννοια ἀγαθὴ ἐν πύλαις σοφῶν σοφοὶ οὐκ ἐκκλίνουσιν ἐκ στόματος κυρίου

8 ἀλλὰ λογίζονται ἐν συνεδρίοις ἀπαιδεύτοις συναντᾷ θάνατος

9 ἀποθνῄσκει δὲ ἄφρων ἐν ἁμαρτίαις ἀκαθαρσία δὲ ἀνδρὶ λοιμῷ ἐμμολυνθήσεται

10 ἐν ἡμέρᾳ κακῇ καὶ ἐν ἡμέρᾳ θλίψεως ἕως ἂν ἐκλίπῃ

11 ῥῦσαι ἀγομένους εἰς θάνατον καὶ ἐκπρίου κτεινομένους μὴ φείσῃ

12 ἐὰν δὲ εἴπῃς οὐκ οἶδα τοῦτον γίνωσκε ὅτι κύριος καρδίας πάντων γινώσκει καὶ ὁ πλάσας πνοὴν πᾶσιν αὐτὸς οἶδεν πάντα ὃς ἀποδίδωσιν ἑκάστῳ κατὰ τὰ ἔργα αὐτοῦ

13 φάγε μέλι υἱέ ἀγαθὸν γὰρ κηρίον ἵνα γλυκανθῇ σου ὁ φάρυγξ

14 οὕτως αἰσθήσῃ σοφίαν τῇ σῇ ψυχῇ ἐὰν γὰρ εὕρῃς ἔσται καλὴ ἡ τελευτή σου καὶ ἐλπίς σε οὐκ ἐγκαταλείψει

15 μὴ προσαγάγῃς ἀσεβῆ νομῇ δικαίων μηδὲ ἀπατηθῇς χορτασίᾳ κοιλίας

16 ἑπτάκι γὰρ πεσεῖται ὁ δίκαιος καὶ ἀναστήσεται οἱ δὲ ἀσεβεῖς ἀσθενήσουσιν ἐν κακοῖς

17 ἐὰν πέσῃ ὁ ἐχθρός σου μὴ ἐπιχαρῇς αὐτῷ ἐν δὲ τῷ ὑποσκελίσματι αὐτοῦ μὴ ἐπαίρου

18 ὅτι ὄψεται κύριος καὶ οὐκ ἀρέσει αὐτῷ καὶ ἀποστρέψει τὸν θυμὸν αὐτοῦ ἀπ᾽ αὐτοῦ

19 μὴ χαῖρε ἐπὶ κακοποιοῖς μηδὲ ζήλου ἁμαρτωλούς

20 οὐ γὰρ μὴ γένηται ἔκγονα πονηρῶν λαμπτὴρ δὲ ἀσεβῶν σβεσθήσεται

21 φοβοῦ τὸν θεόν υἱέ καὶ βασιλέα καὶ μηθετέρῳ αὐτῶν ἀπειθήσῃς

22 ἐξαίφνης γὰρ τείσονται τοὺς ἀσεβεῖς τὰς δὲ τιμωρίας ἀμφοτέρων τίς γνώσεται
λόγον φυλασσόμενος υἱὸς ἀπωλείας ἐκτὸς ἔσται δεχόμενος δὲ ἐδέξατο αὐτόν
μηδὲν ψεῦδος ἀπὸ γλώσσης βασιλεῖ λεγέσθω καὶ οὐδὲν ψεῦδος ἀπὸ γλώσσης αὐτοῦ οὐ μὴ ἐξέλθῃ
μάχαιρα γλῶσσα βασιλέως καὶ οὐ σαρκίνη ὃς δ᾽ ἂν παραδοθῇ συντριβήσεται
ἐὰν γὰρ ὀξυνθῇ ὁ θυμὸς αὐτοῦ σὺν νεύροις ἀνθρώπους ἀναλίσκει
καὶ ὀστᾶ ἀνθρώπων κατατρώγει καὶ συγκαίει ὥσπερ φλὸξ ὥστε ἄβρωτα εἶναι νεοσσοῖς ἀετῶν

23 ταῦτα δὲ λέγω ὑμῖν τοῖς σοφοῖς ἐπιγινώσκειν αἰδεῖσθαι πρόσωπον ἐν κρίσει οὐ καλόν

24 ὁ εἰπὼν τὸν ἀσεβῆ δίκαιός ἐστιν ἐπικατάρατος λαοῖς ἔσται καὶ μισητὸς εἰς ἔθνη

25 οἱ δὲ ἐλέγχοντες βελτίους φανοῦνται ἐπ᾽ αὐτοὺς δὲ ἥξει εὐλογία ἀγαθή

26 χείλη δὲ φιλήσουσιν ἀποκρινόμενα λόγους ἀγαθούς

27 ἑτοίμαζε εἰς τὴν ἔξοδον τὰ ἔργα σου καὶ παρασκευάζου εἰς τὸν ἀγρὸν καὶ πορεύου κατόπισθέν μου καὶ ἀνοικοδομήσεις τὸν οἶκόν σου

28 μὴ ἴσθι ψευδὴς μάρτυς ἐπὶ σὸν πολίτην μηδὲ πλατύνου σοῖς χείλεσιν

29 μὴ εἴπῃς ὃν τρόπον ἐχρήσατό μοι χρήσομαι αὐτῷ τείσομαι δὲ αὐτὸν ἅ με ἠδίκησεν

30 ὥσπερ γεώργιον ἀνὴρ ἄφρων καὶ ὥσπερ ἀμπελὼν ἄνθρωπος ἐνδεὴς φρενῶν

31 ἐὰν ἀφῇς αὐτόν χερσωθήσεται καὶ χορτομανήσει ὅλος καὶ γίνεται ἐκλελειμμένος οἱ δὲ φραγμοὶ τῶν λίθων αὐτοῦ κατασκάπτονται

32 ὕστερον ἐγὼ μετενόησα ἐπέβλεψα τοῦ ἐκλέξασθαι παιδείαν

33 ὀλίγον νυστάζω ὀλίγον δὲ καθυπνῶ ὀλίγον δὲ ἐναγκαλίζομαι χερσὶν στήθη

34 ἐὰν δὲ τοῦτο ποιῇς ἥξει προπορευομένη ἡ πενία σου καὶ ἡ ἔνδειά σου ὥσπερ ἀγαθὸς δρομεύς

Tan

‎1 ‏אַל־תְּ֭קַנֵּא בְּאַנְשֵׁ֣י רָעָ֑ה וְאַל־תתאו תִּ֝תְאָ֗יו לִהְי֥וֹת אִתָּֽם׃

‎2 ‏כִּי־שֹׁ֖ד יֶהְגֶּ֣ה לִבָּ֑ם וְ֝עָמָ֗ל שִׂפְתֵיהֶ֥ם תְּדַבֵּֽרְנָה׃

‎3 ‏בְּ֭חָכְמָה יִבָּ֣נֶה בָּ֑יִת וּ֝בִתְבוּנָ֗ה יִתְכּוֹנָֽן׃

‎4 ‏וּ֭בְדַעַת חֲדָרִ֣ים יִמָּלְא֑וּ כָּל־ה֖וֹן יָקָ֣ר וְנָעִֽים׃

‎5 ‏גֶּֽבֶר־חָכָ֥ם בַּע֑וֹז וְאִֽישׁ־דַּ֝֗עַת מְאַמֶּץ־כֹּֽחַ׃

‎6 ‏כִּ֣י בְ֭תַחְבֻּלוֹת תַּעֲשֶׂה־לְּךָ֣ מִלְחָמָ֑ה וּ֝תְשׁוּעָ֗ה בְּרֹ֣ב יוֹעֵֽץ׃

‎7 ‏רָאמ֣וֹת לֶֽאֱוִ֣יל חָכְמ֑וֹת בַּ֝שַּׁ֗עַר לֹ֣א יִפְתַּח־פִּֽיהוּ׃

‎8 ‏מְחַשֵּׁ֥ב לְהָרֵ֑עַ ל֝֗וֹ בַּֽעַל־מְזִמּ֥וֹת יִקְרָֽאוּ׃

‎9 ‏זִמַּ֣ת אִוֶּ֣לֶת חַטָּ֑את וְתוֹעֲבַ֖ת לְאָדָ֣ם לֵֽץ׃

‎10 ‏הִ֭תְרַפִּיתָ בְּי֥וֹם צָרָ֗ה צַ֣ר כֹּחֶֽכָה׃

‎11 ‏הַ֭צֵּל לְקֻחִ֣ים לַמָּ֑וֶת וּמָטִ֥ים לַ֝הֶ֗רֶג אִם־תַּחְשֽׂוֹךְ׃

‎12 ‏כִּֽי־תֹאמַ֗ר הֵן֮ לֹא־יָדַ֪עְנ֫וּ זֶ֥ה הֲ‍ֽלֹא־תֹ֘כֵ֤ן לִבּ֨וֹת׀ הֽוּא־יָבִ֗ין וְנֹצֵ֣ר נַ֭פְשְׁךָ ה֣וּא יֵדָ֑ע וְהֵשִׁ֖יב לְאָדָ֣ם כְּפָעֳלֽוֹ׃

‎13 ‏אֱכָל־בְּנִ֣י דְבַ֣שׁ כִּי־ט֑וֹב וְנֹ֥פֶת מָ֝ת֗וֹק עַל־חִכֶּֽךָ׃

‎14 ‏כֵּ֤ן׀ דְּעֶ֥ה חָכְמָ֗ה לְנַ֫פְשֶׁ֥ךָ אִם־מָ֭צָאתָ וְיֵ֣שׁ אַחֲרִ֑ית וְ֝תִקְוָתְךָ֗ לֹ֣א תִכָּרֵֽת׃ פ

‎15 ‏אַל־תֶּאֱרֹ֣ב רָ֭שָׁע לִנְוֵ֣ה צַדִּ֑יק אַֽל־תְּשַׁדֵּ֥ד רִבְצֽוֹ׃

‎16 ‏כִּ֤י שֶׁ֨בַע׀ יִפּ֣וֹל צַדִּ֣יק וָקָ֑ם וּ֝רְשָׁעִ֗ים יִכָּשְׁל֥וּ בְרָעָֽה׃

‎17 ‏בִּנְפֹ֣ל אויביך אֽ֭וֹיִבְךָ^y אַל־תִּשְׂמָ֑ח וּ֝בִכָּשְׁל֗וֹ אַל־יָגֵ֥ל לִבֶּֽךָ׃

‎18 ‏פֶּן־יִרְאֶ֣ה יְ֭הוָה וְרַ֣ע בְּעֵינָ֑יו וְהֵשִׁ֖יב מֵעָלָ֣יו אַפּֽוֹ׃

‎19 ‏אַל־תִּתְחַ֥ר בַּמְּרֵעִ֑ים אַל־תְּ֝קַנֵּ֗א בָּרְשָׁעִֽים׃

‎20 ‏כִּ֤י׀ לֹֽא־תִהְיֶ֣ה אַחֲרִ֣ית לָרָ֑ע נֵ֖ר רְשָׁעִ֣ים יִדְעָֽךְ׃

‎21 ‏יְרָֽא־אֶת־יְהוָ֣ה בְּנִ֣י וָמֶ֑לֶךְ עִם־שׁ֝וֹנִ֗ים אַל־תִּתְעָרָֽב׃

‎22 ‏כִּֽי־פִ֭תְאֹם יָק֣וּם אֵידָ֑ם וּפִ֥יד שְׁ֝נֵיהֶ֗ם מִ֣י יוֹדֵֽעַ׃ ס

‎23 ‏גַּם־אֵ֥לֶּה לַֽחֲכָמִ֑ים הַֽכֵּר־פָּנִ֖ים בְּמִשְׁפָּ֣ט בַּל־טֽוֹב׃

‎24 ‏אֹ֤מֵ֨ר׀ לְרָשָׁע֮ צַדִּ֪יק אָ֥תָּה יִקְּבֻ֥הוּ עַמִּ֑ים יִזְעָמ֥וּהוּ לְאֻמִּֽים׃

‎25 ‏וְלַמּוֹכִיחִ֥ים יִנְעָ֑ם וַֽ֝עֲלֵיהֶ֗ם תָּב֥וֹא בִרְכַּת־טֽוֹב׃

‎26 ‏שְׂפָתַ֥יִם יִשָּׁ֑ק מֵ֝שִׁ֗יב דְּבָרִ֥ים נְכֹחִֽים׃

‎27 ‏הָ֘כֵ֤ן בַּח֨וּץ׀ מְלַאכְתֶּ֗ךָ וְעַתְּדָ֣הּ בַּשָּׂדֶ֣ה לָ֑ךְ אַ֝חַ֗ר וּבָנִ֥יתָ בֵיתֶֽךָ׃ פ

‎28 ‏אַל־תְּהִ֣י עֵד־חִנָּ֣ם בְּרֵעֶ֑ךָ וַ֝הֲפִתִּ֗יתָ בִּשְׂפָתֶֽיךָ׃

‎29 ‏אַל־תֹּאמַ֗ר כַּאֲשֶׁ֣ר עָֽשָׂה־לִ֭י כֵּ֤ן אֶֽעֱשֶׂה־לּ֑וֹ אָשִׁ֖יב לָאִ֣ישׁ כְּפָעֳלֽוֹ׃

‎30 ‏עַל־שְׂדֵ֣ה אִישׁ־עָצֵ֣ל עָבַ֑רְתִּי וְעַל־כֶּ֝֗רֶם אָדָ֥ם חֲסַר־לֵֽב׃

‎31 ‏וְהִנֵּ֨ה עָ֘לָ֤ה כֻלּ֨וֹ׀ קִמְּשֹׂנִ֗ים כָּסּ֣וּ פָנָ֣יו חֲרֻלִּ֑ים וְגֶ֖דֶר אֲבָנָ֣יו נֶהֱרָֽסָה׃

‎32 ‏וָֽאֶחֱזֶ֣ה אָ֭נֹכִֽי אָשִׁ֣ית לִבִּ֑י רָ֝אִ֗יתִי לָקַ֥חְתִּי מוּסָֽר׃

‎33 ‏מְעַ֣ט שֵׁ֭נוֹת מְעַ֣ט תְּנוּמ֑וֹת מְעַ֓ט׀ חִבֻּ֖ק יָדַ֣יִם לִשְׁכָּֽב׃

‎34 ‏וּבָֽא־מִתְהַלֵּ֥ךְ רֵישֶׁ֑ךָ וּ֝מַחְסֹרֶ֗יךָ כְּאִ֣ישׁ מָגֵֽן׃ פ

Vul

1 [Ne æmuleris viros malos,
nec desideres esse cum eis:

2 quia rapinas meditatur mens eorum,
et fraudes labia eorum loquuntur.

3 Sapientia ædificabitur domus,
et prudentia roborabitur.

4 In doctrina replebuntur cellaria,
universa substantia pretiosa et pulcherrima.

5 Vir sapiens fortis est,
et vir doctus robustus et validus:

6 quia cum dispositione initur bellum,
et erit salus ubi multa consilia sunt.

7 Excelsa stulto sapientia;
in porta non aperiet os suum.

8 Qui cogitat mala facere stultus vocabitur:

9 cogitatio stulti peccatum est,
et abominatio hominum detractor.

10 Si desperaveris lassus in die angustiæ,
imminuetur fortitudo tua.]

11 [Erue eos qui ducuntur ad mortem,
et qui trahuntur ad interitum, liberare ne cesses.

12 Si dixeris: Vires non suppetunt;
qui inspector est cordis ipse intelligit:
et servatorem animæ tuæ nihil fallit,
reddetque homini juxta opera sua.

13 Comede, fili mi, mel, quia bonum est,
et favum dulcissimum gutturi tuo.

14 Sic et doctrina sapientiæ animæ tuæ:
quam cum inveneris, habebis in novissimis spem,
et spes tua non peribit.

15 Ne insidieris, et quæras impietatem in domo justi,
neque vastes requiem ejus.

16 Septies enim cadet justus, et resurget:
impii autem corruent in malum.

17 Cum ceciderit inimicus tuus ne gaudeas,
et in ruina ejus ne exsultet cor tuum:

18 ne forte videat Dominus, et displiceat ei,
et auferat ab eo iram suam.

19 Ne contendas cum pessimis,
nec æmuleris impios:

20 quoniam non habent futurorum spem mali,
et lucerna impiorum extinguetur.

21 Time Dominum, fili mi, et regem,
et cum detractoribus non commiscearis:

22 quoniam repente consurget perditio eorum,
et ruinam utriusque quis novit?]

23 Hæc quoque sapientibus. [Cognoscere personam in judicio non est bonum.

24 Qui dicunt impio: Justus es: maledicent eis populi,
et detestabuntur eos tribus.

25 Qui arguunt eum laudabuntur,
et super ipsos veniet benedictio.

26 Labia deosculabitur
qui recta verba respondet.

27 Præpara foris opus tuum,
et diligenter exerce agrum tuum,
ut postea ædifices domum tuam.

28 Ne sis testis frustra contra proximum tuum,
nec lactes quemquam labiis tuis.

29 Ne dicas: Quomodo fecit mihi, sic faciam ei;
reddam unicuique secundum opus suum.]

30 [Per agrum hominis pigri transivi,
et per vineam viri stulti:

31 et ecce totum repleverant urticæ,
et operuerant superficiem ejus spinæ,
et maceria lapidum destructa erat.

32 Quod cum vidissem, posui in corde meo,
et exemplo didici disciplinam.

33 Parum, inquam, dormies, modicum dormitabis;
pauxillum manus conseres ut quiescas:

34 et veniet tibi quasi cursor egestas,
et mendicitas quasi vir armatus.]