Book 7
Chapter 14
|
1
tataḥ sa sacivaiḥ sārdhaṃ ṣaḍbhir nityaṃ balotkaṭaiḥ mahodaraprahastābhyāṃ mārīcaśukasāraṇaiḥ 2 dhūmrākṣeṇa ca vīreṇa nityaṃ samaragṛdhnunā vṛtaḥ saṃprayayau śrīmān krodhāl lokān dahann iva 3 purāṇi sa nadīḥ śailān vanāny upavanāni ca atikramya muhūrtena kailāsaṃ girim āviśat 4 taṃ niviṣṭaṃ girau tasmin rākṣasendraṃ niśamya tu rājño bhrātāyam ity uktvā gatā yatra dhaneśvaraḥ 5 gatvā tu sarvam ācakhyur bhrātus tasya viniścayam anujñātā yayuś caiva yuddhāya dhanadena te 6 tato balasya saṃkṣobhaḥ sāgarasyeva vardhataḥ abhūn nairṛtarājasya giriṃ saṃcālayann iva 7 tato yuddhaṃ samabhavad yakṣarākṣasasaṃkulam vyathitāś cābhavaṃs tatra sacivās tasya rakṣasaḥ 8 taṃ dṛṣṭvā tādṛśaṃ sainyaṃ daśagrīvo niśācaraḥ harṣān nādaṃ tataḥ kṛtvā roṣāt samabhivartata 9 ye tu te rākṣasendrasya sacivā ghoravikramaḥ te sahasraṃ sahasrāṇām ekaikaṃ samayodhayan 10 tato gadābhiḥ parighair asibhiḥ śaktitomaraiḥ vadhyamāno daśagrīvas tat sainyaṃ samagāhata 11 tair nirucchvāsavat tatra vadhyamāno daśānanaḥ varṣamāṇair iva ghanair yakṣendraiḥ saṃnirudhyata 12 sa durātmā samudyamya kāladaṇḍopamāṃ gadām praviveśa tataḥ sainyaṃ nayan yakṣān yamakṣayam 13 sa kakṣam iva vistīrṇaṃ śuṣkendhanasamākulam vātenāgnir ivāyatto 'dahat sainyaṃ sudāruṇam 14 tais tu tasya mṛdhe 'mātyair mahodaraśukādibhiḥ alpāvaśiṣṭās te yakṣāḥ kṛtā vātair ivāmbudāḥ 15 ke cit tv āyudhabhagnāṅgāḥ patitāḥ samarakṣitau oṣṭhān svadaśanais tīkṣṇair daṃśanto bhuvi pātitāḥ 16 bhayād anyonyam āliṅgya bhraṣṭaśastrā raṇājire niṣedus te tadā yakṣāḥ kūlā janahatā iva 17 hatānāṃ svargasaṃsthānāṃ yudhyatāṃ pṛthivītale prekṣatām ṛṣisaṃghānāṃ na babhūvāntaraṃ divi 18 etasminn antare rāma vistīrṇabalavāhanaḥ agamat sumahān yakṣo nāmnā saṃyodhakaṇṭakaḥ 19 tena yakṣeṇa mārīco viṣṇuneva samāhataḥ patitaḥ pṛthivīṃ bheje kṣīṇapuṇya ivāmbarāt 20 prāptasaṃjño muhūrtena viśramya ca niśācaraḥ taṃ yakṣaṃ yodhayām āsa sa ca bhagnaḥ pradudruve 21 tataḥ kāñcanacitrāṅgaṃ vaidūryarajatokṣitam maryādāṃ dvārapālānāṃ toraṇaṃ tat samāviśat 22 tato rāma daśagrīvaṃ praviśantaṃ niśācaram sūryabhānur iti khyāto dvārapālo nyavārayat 23 tatas toraṇam utpāṭya tena yakṣeṇa tāḍitaḥ rākṣaso yakṣasṛṣṭena toraṇena samāhataḥ na kṣitiṃ prayayau rāma varāt salilayoninaḥ 24 sa tu tenaiva taṃ yakṣaṃ toraṇena samāhanat nādṛśyata tadā yakṣo bhasma tena kṛtas tu saḥ 25 tataḥ pradudruvuḥ sarve yakṣā dṛṣṭvā parākramam tato nadīr guhāś caiva viviśur bhayapīḍitāḥ |
1
ततः स सचिवैः सार्धं षड्भिर नित्यं बलॊत्कटैः महॊदरप्रहस्ताभ्यां मारीचशुकसारणैः 2 धूम्राक्षेण च वीरेण नित्यं समरगृध्नुना वृतः संप्रययौ शरीमान करॊधाल लॊकान दहन्न इव 3 पुराणि स नदीः शैलान वनान्य उपवनानि च अतिक्रम्य मुहूर्तेन कैलासं गिरिम आविशत 4 तं निविष्टं गिरौ तस्मिन राक्षसेन्द्रं निशम्य तु राज्ञॊ भरातायम इत्य उक्त्वा गता यत्र धनेश्वरः 5 गत्वा तु सर्वम आचख्युर भरातुस तस्य विनिश्चयम अनुज्ञाता ययुश चैव युद्धाय धनदेन ते 6 ततॊ बलस्य संक्षॊभः सागरस्येव वर्धतः अभून नैरृतराजस्य गिरिं संचालयन्न इव 7 ततॊ युद्धं समभवद यक्षराक्षससंकुलम वयथिताश चाभवंस तत्र सचिवास तस्य रक्षसः 8 तं दृष्ट्वा तादृशं सैन्यं दशग्रीवॊ निशाचरः हर्षान नादं ततः कृत्वा रॊषात समभिवर्तत 9 ये तु ते राक्षसेन्द्रस्य सचिवा घॊरविक्रमः ते सहस्रं सहस्राणाम एकैकं समयॊधयन 10 ततॊ गदाभिः परिघैर असिभिः शक्तितॊमरैः वध्यमानॊ दशग्रीवस तत सैन्यं समगाहत 11 तैर निरुच्छ्वासवत तत्र वध्यमानॊ दशाननः वर्षमाणैर इव घनैर यक्षेन्द्रैः संनिरुध्यत 12 स दुरात्मा समुद्यम्य कालदण्डॊपमां गदाम परविवेश ततः सैन्यं नयन यक्षान यमक्षयम 13 स कक्षम इव विस्तीर्णं शुष्केन्धनसमाकुलम वातेनाग्निर इवायत्तॊ ऽदहत सैन्यं सुदारुणम 14 तैस तु तस्य मृधे ऽमात्यैर महॊदरशुकादिभिः अल्पावशिष्टास ते यक्षाः कृता वातैर इवाम्बुदाः 15 के चित तव आयुधभग्नाङ्गाः पतिताः समरक्षितौ ओष्ठान सवदशनैस तीक्ष्णैर दंशन्तॊ भुवि पातिताः 16 भयाद अन्यॊन्यम आलिङ्ग्य भरष्टशस्त्रा रणाजिरे निषेदुस ते तदा यक्षाः कूला जनहता इव 17 हतानां सवर्गसंस्थानां युध्यतां पृथिवीतले परेक्षताम ऋषिसंघानां न बभूवान्तरं दिवि 18 एतस्मिन्न अन्तरे राम विस्तीर्णबलवाहनः अगमत सुमहान यक्षॊ नाम्ना संयॊधकण्टकः 19 तेन यक्षेण मारीचॊ विष्णुनेव समाहतः पतितः पृथिवीं भेजे कषीणपुण्य इवाम्बरात 20 पराप्तसंज्ञॊ मुहूर्तेन विश्रम्य च निशाचरः तं यक्षं यॊधयाम आस स च भग्नः परदुद्रुवे 21 ततः काञ्चनचित्राङ्गं वैदूर्यरजतॊक्षितम मर्यादां दवारपालानां तॊरणं तत समाविशत 22 ततॊ राम दशग्रीवं परविशन्तं निशाचरम सूर्यभानुर इति खयातॊ दवारपालॊ नयवारयत 23 ततस तॊरणम उत्पाट्य तेन यक्षेण ताडितः राक्षसॊ यक्षसृष्टेन तॊरणेन समाहतः न कषितिं परययौ राम वरात सलिलयॊनिनः 24 स तु तेनैव तं यक्षं तॊरणेन समाहनत नादृश्यत तदा यक्षॊ भस्म तेन कृतस तु सः 25 ततः परदुद्रुवुः सर्वे यक्षा दृष्ट्वा पराक्रमम ततॊ नदीर गुहाश चैव विविशुर भयपीडिताः |