Book 6
Chapter 64
|
1
nikumbho bhrātaraṃ dṛṣṭvā sugrīveṇa nipātitam pradahann iva kopena vānarendram avaikṣata 2 tataḥ sragdāmasaṃnaddhaṃ dattapañcāṅgulaṃ śubham ādade parighaṃ vīro nagendraśikharopamam 3 hemapaṭṭaparikṣiptaṃ vajravidrumabhūṣitam yamadaṇḍopamaṃ bhīmaṃ rakṣasāṃ bhayanāśanam 4 tam āvidhya mahātejāḥ śakradhvajasamaṃ raṇe vinanāda vivṛttāsyo nikumbho bhīmavikramaḥ 5 urogatena niṣkeṇa bhujasthair aṅgadair api kuṇḍalābhyāṃ ca mṛṣṭābhyāṃ mālayā ca vicitrayā 6 nikumbho bhūṣaṇair bhāti tena sma parigheṇa ca yathendradhanuṣā meghaḥ savidyutstanayitnumān 7 parighāgreṇa pusphoṭa vātagranthir mahātmanaḥ prajajvāla saghoṣaś ca vidhūma iva pāvakaḥ 8 nagaryā viṭapāvatyā gandharvabhavanottamaiḥ saha caivāmarāvatyā sarvaiś ca bhavanaiḥ saha 9 satārāgaṇanakṣatraṃ sacandraṃ samahāgraham nikumbhaparighāghūrṇaṃ bhramatīva nabhastalam 10 durāsadaś ca saṃjajñe parighābharaṇaprabhaḥ krodhendhano nikumbhāgnir yugāntāgnir ivotthitaḥ 11 rākṣasā vānarāś cāpi na śekuḥ spandituṃ bhayāt hanūmaṃs tu vivṛtyoras tasthau pramukhato balī 12 parighopamabāhus tu parighaṃ bhāskaraprabham balī balavatas tasya pātayām āsa vakṣasi 13 sthire tasyorasi vyūḍhe parighaḥ śatadhā kṛtaḥ viśīryamāṇaḥ sahasā ulkā śatam ivāmbare 14 sa tu tena prahāreṇa cacāla ca mahākapiḥ parigheṇa samādhūto yathā bhūmicale 'calaḥ 15 sa tathābhihatas tena hanūmān plavagottamaḥ muṣṭiṃ saṃvartayām āsa balenātimahābalaḥ 16 tam udyamya mahātejā nikumbhorasi vīryavān abhicikṣepa vegena vegavān vāyuvikramaḥ 17 tataḥ pusphoṭa carmāsya prasusrāva ca śoṇitam muṣṭinā tena saṃjajñe jvālā vidyud ivotthitā 18 sa tu tena prahāreṇa nikumbho vicacāla ha svasthaś cāpi nijagrāha hanūmantaṃ mahābalam 19 vicukruśus tadā saṃkhye bhīmaṃ laṅkānivāsinaḥ nikumbhenoddhṛtaṃ dṛṣṭvā hanūmantaṃ mahābalam 20 sa tathā hriyamāṇo 'pi kumbhakarṇātmajena hi ājaghānānilasuto vajravegena muṣṭinā 21 ātmānaṃ mocayitvātha kṣitāv abhyavapadyata hanūmān unmamathāśu nikumbhaṃ mārutātmajaḥ 22 nikṣipya paramāyatto nikumbhaṃ niṣpipeṣa ca utpatya cāsya vegena papātorasi vīryavān 23 parigṛhya ca bāhubhyāṃ parivṛtya śirodharām utpāṭayām āsa śiro bhairavaṃ nadato mahat 24 atha vinadati sādite nikumbhe; pavanasutena raṇe babhūva yuddham daśarathasutarākṣasendracamvor; bhṛśataram āgataroṣayoḥ subhīmam |
1
निकुम्भॊ भरातरं दृष्ट्वा सुग्रीवेण निपातितम परदहन्न इव कॊपेन वानरेन्द्रम अवैक्षत 2 ततः सरग्दामसंनद्धं दत्तपञ्चाङ्गुलं शुभम आददे परिघं वीरॊ नगेन्द्रशिखरॊपमम 3 हेमपट्टपरिक्षिप्तं वज्रविद्रुमभूषितम यमदण्डॊपमं भीमं रक्षसां भयनाशनम 4 तम आविध्य महातेजाः शक्रध्वजसमं रणे विननाद विवृत्तास्यॊ निकुम्भॊ भीमविक्रमः 5 उरॊगतेन निष्केण भुजस्थैर अङ्गदैर अपि कुण्डलाभ्यां च मृष्टाभ्यां मालया च विचित्रया 6 निकुम्भॊ भूषणैर भाति तेन सम परिघेण च यथेन्द्रधनुषा मेघः सविद्युत्स्तनयित्नुमान 7 परिघाग्रेण पुस्फॊट वातग्रन्थिर महात्मनः परजज्वाल सघॊषश च विधूम इव पावकः 8 नगर्या विटपावत्या गन्धर्वभवनॊत्तमैः सह चैवामरावत्या सर्वैश च भवनैः सह 9 सतारागणनक्षत्रं सचन्द्रं समहाग्रहम निकुम्भपरिघाघूर्णं भरमतीव नभस्तलम 10 दुरासदश च संजज्ञे परिघाभरणप्रभः करॊधेन्धनॊ निकुम्भाग्निर युगान्ताग्निर इवॊत्थितः 11 राक्षसा वानराश चापि न शेकुः सपन्दितुं भयात हनूमंस तु विवृत्यॊरस तस्थौ परमुखतॊ बली 12 परिघॊपमबाहुस तु परिघं भास्करप्रभम बली बलवतस तस्य पातयाम आस वक्षसि 13 सथिरे तस्यॊरसि वयूढे परिघः शतधा कृतः विशीर्यमाणः सहसा उल्का शतम इवाम्बरे 14 स तु तेन परहारेण चचाल च महाकपिः परिघेण समाधूतॊ यथा भूमिचले ऽचलः 15 स तथाभिहतस तेन हनूमान पलवगॊत्तमः मुष्टिं संवर्तयाम आस बलेनातिमहाबलः 16 तम उद्यम्य महातेजा निकुम्भॊरसि वीर्यवान अभिचिक्षेप वेगेन वेगवान वायुविक्रमः 17 ततः पुस्फॊट चर्मास्य परसुस्राव च शॊणितम मुष्टिना तेन संजज्ञे जवाला विद्युद इवॊत्थिता 18 स तु तेन परहारेण निकुम्भॊ विचचाल ह सवस्थश चापि निजग्राह हनूमन्तं महाबलम 19 विचुक्रुशुस तदा संख्ये भीमं लङ्कानिवासिनः निकुम्भेनॊद्धृतं दृष्ट्वा हनूमन्तं महाबलम 20 स तथा हरियमाणॊ ऽपि कुम्भकर्णात्मजेन हि आजघानानिलसुतॊ वज्रवेगेन मुष्टिना 21 आत्मानं मॊचयित्वाथ कषिताव अभ्यवपद्यत हनूमान उन्ममथाशु निकुम्भं मारुतात्मजः 22 निक्षिप्य परमायत्तॊ निकुम्भं निष्पिपेष च उत्पत्य चास्य वेगेन पपातॊरसि वीर्यवान 23 परिगृह्य च बाहुभ्यां परिवृत्य शिरॊधराम उत्पाटयाम आस शिरॊ भैरवं नदतॊ महत 24 अथ विनदति सादिते निकुम्भे; पवनसुतेन रणे बभूव युद्धम दशरथसुतराक्षसेन्द्रचम्वॊर; भृशतरम आगतरॊषयॊः सुभीमम |