Book 2
Chapter 111
|
1
anasūyā tu dharmajñā śrutvā tāṃ mahatīṃ kathām paryaṣvajata bāhubhyāṃ śirasy āghrāya maithilīm 2 vyaktākṣarapadaṃ citraṃ bhāṣitaṃ madhuraṃ tvayā yathā svayaṃvaraṃ vṛttaṃ tat sarvaṃ hi śrutaṃ mayā 3 rame 'haṃ kathayā te tu dṛṣḍhaṃ madhurabhāṣiṇi ravir astaṃ gataḥ śrīmān upohya rajanīṃ śivām 4 divasaṃ prati kīrṇānām āhārārthaṃ patatriṇām saṃdhyākāle nilīnānāṃ nidrārthaṃ śrūyate dhvaniḥ 5 ete cāpy abhiṣekārdrā munayaḥ phalaśodhanāḥ sahitā upavartante salilāplutavalkalāḥ 6 ṛṣīṇām agnihotreṣu huteṣu vidhipurvakam kapotāṅgāruṇo dhūmo dṛśyate pavanoddhataḥ 7 alpaparṇā hi taravo ghanībhūtāḥ samantataḥ viprakṛṣṭe 'pi ye deśe na prakāśanti vai diśaḥ 8 rajanī rasasattvāni pracaranti samantataḥ tapovanamṛgā hy ete veditīrtheṣu śerate 9 saṃpravṛttā niśā sīte nakṣatrasamalaṃkṛtā jyotsnā prāvaraṇaś candro dṛśyate 'bhyudito 'mbare 10 gamyatām anujānāmi rāmasyānucarī bhava kathayantyā hi madhuraṃ tvayāhaṃ paritoṣitā 11 alaṃkuru ca tāvat tvaṃ pratyakṣaṃ mama maithili prītiṃ janaya me vatsa divyālaṃkāraśobhinī 12 sā tadā samalaṃkṛtya sītā surasutopamā praṇamya śirasā tasyai rāmaṃ tv abhimukhī yayau 13 tathā tu bhūṣitāṃ sītāṃ dadarśa vadatāṃ varaḥ rāghavaḥ prītidānena tapasvinyā jaharṣa ca 14 nyavedayat tataḥ sarvaṃ sītā rāmāya maithilī prītidānaṃ tapasvinyā vasanābharaṇasrajām 15 prahṛṣṭas tv abhavad rāmo lakṣmaṇaś ca mahārathaḥ maithilyāḥ satkriyāṃ dṛṣṭvā mānuṣeṣu sudurlabhām 16 tatas tāṃ sarvarīṃ prītaḥ puṇyāṃ śaśinibhānanaḥ arcitas tāpasaiḥ siddhair uvāsa raghunandanaḥ 17 tasyāṃ rātryāṃ vyatītāyām abhiṣicya hutāgnikān āpṛcchetāṃ naravyāghrau tāpasān vanagocarān 18 tāv ūcus te vanacarās tāpasā dharmacāriṇaḥ vanasya tasya saṃcāraṃ rākṣasaiḥ samabhiplutam 19 eṣa panthā maharṣīṇāṃ phalāny āharatāṃ vane anena tu vanaṃ durgaṃ gantuṃ rāghava te kṣamam 20 itīva taiḥ prāñjalibhis tapasvibhir; dvijaiḥ kṛtasvastyayanaḥ paraṃtapaḥ vanaṃ sabhāryaḥ praviveśa rāghavaḥ; salakṣmaṇaḥ sūrya ivābhramaṇḍalam |
1
अनसूया तु धर्मज्ञा शरुत्वा तां महतीं कथाम पर्यष्वजत बाहुभ्यां शिरस्य आघ्राय मैथिलीम 2 वयक्ताक्षरपदं चित्रं भाषितं मधुरं तवया यथा सवयंवरं वृत्तं तत सर्वं हि शरुतं मया 3 रमे ऽहं कथया ते तु दृष्ढं मधुरभाषिणि रविर अस्तं गतः शरीमान उपॊह्य रजनीं शिवाम 4 दिवसं परति कीर्णानाम आहारार्थं पतत्रिणाम संध्याकाले निलीनानां निद्रार्थं शरूयते धवनिः 5 एते चाप्य अभिषेकार्द्रा मुनयः फलशॊधनाः सहिता उपवर्तन्ते सलिलाप्लुतवल्कलाः 6 ऋषीणाम अग्निहॊत्रेषु हुतेषु विधिपुर्वकम कपॊताङ्गारुणॊ धूमॊ दृश्यते पवनॊद्धतः 7 अल्पपर्णा हि तरवॊ घनीभूताः समन्ततः विप्रकृष्टे ऽपि ये देशे न परकाशन्ति वै दिशः 8 रजनी रससत्त्वानि परचरन्ति समन्ततः तपॊवनमृगा हय एते वेदितीर्थेषु शेरते 9 संप्रवृत्ता निशा सीते नक्षत्रसमलंकृता जयॊत्स्ना परावरणश चन्द्रॊ दृश्यते ऽभयुदितॊ ऽमबरे 10 गम्यताम अनुजानामि रामस्यानुचरी भव कथयन्त्या हि मधुरं तवयाहं परितॊषिता 11 अलंकुरु च तावत तवं परत्यक्षं मम मैथिलि परीतिं जनय मे वत्स दिव्यालंकारशॊभिनी 12 सा तदा समलंकृत्य सीता सुरसुतॊपमा परणम्य शिरसा तस्यै रामं तव अभिमुखी ययौ 13 तथा तु भूषितां सीतां ददर्श वदतां वरः राघवः परीतिदानेन तपस्विन्या जहर्ष च 14 नयवेदयत ततः सर्वं सीता रामाय मैथिली परीतिदानं तपस्विन्या वसनाभरणस्रजाम 15 परहृष्टस तव अभवद रामॊ लक्ष्मणश च महारथः मैथिल्याः सत्क्रियां दृष्ट्वा मानुषेषु सुदुर्लभाम 16 ततस तां सर्वरीं परीतः पुण्यां शशिनिभाननः अर्चितस तापसैः सिद्धैर उवास रघुनन्दनः 17 तस्यां रात्र्यां वयतीतायाम अभिषिच्य हुताग्निकान आपृच्छेतां नरव्याघ्रौ तापसान वनगॊचरान 18 ताव ऊचुस ते वनचरास तापसा धर्मचारिणः वनस्य तस्य संचारं राक्षसैः समभिप्लुतम 19 एष पन्था महर्षीणां फलान्य आहरतां वने अनेन तु वनं दुर्गं गन्तुं राघव ते कषमम 20 इतीव तैः पराञ्जलिभिस तपस्विभिर; दविजैः कृतस्वस्त्ययनः परंतपः वनं सभार्यः परविवेश राघवः; सलक्ष्मणः सूर्य इवाभ्रमण्डलम |