Book 1
Chapter 16
|
1
putratvaṃ tu gate viṣṇau rājñas tasya mahātmanaḥ uvāca devatāḥ sarvāḥ svayambhūr bhagavān idam 2 satyasaṃdhasya vīrasya sarveṣāṃ no hitaiṣiṇaḥ viṣṇoḥ sahāyān balinaḥ sṛjadhvaṃ kāmarūpiṇaḥ 3 māyāvidaś ca śūrāṃś ca vāyuvegasamāñjave nayajñān buddhisaṃpannān viṣṇutulyaparākramān 4 asaṃhāryān upāyajñān divyasaṃhananānvitān sarvāstraguṇasaṃpannān amṛtaprāśanān iva 5 apsaraḥsu ca mukhyāsu gandharvīṇāṃ tanūṣu ca yakṣapannagakanyāsu ṛṣkavidyādharīṣu ca 6 kiṃnarīṇāṃ ca gātreṣu vānarīṇāṃ tanūṣu ca sṛjadhvaṃ harirūpeṇa putrāṃs tulyaparākramān 7 te tathoktā bhagavatā tat pratiśrutya śāsanam janayām āsur evaṃ te putrān vānararūpiṇaḥ 8 ṛṣayaś ca mahātmānaḥ siddhavidyādharoragāḥ cāraṇāś ca sutān vīrān sasṛjur vanacāriṇaḥ 9 te sṛṣṭā bahusāhasrā daśagrīvavadhodyatāḥ aprameyabalā vīrā vikrāntāḥ kāmarūpiṇaḥ 10 te gajācalasaṃkāśā vapuṣmanto mahābalāḥ ṛkṣavānaragopucchāḥ kṣipram evābhijajñire 11 yasya devasya yad rūpaṃ veṣo yaś ca parākramaḥ ajāyata samastena tasya tasya sutaḥ pṛthak 12 golāṅgūlīṣu cotpannāḥ ke cit saṃmatavikramāḥ ṛkṣīṣu ca tathā jātā vānarāḥ kiṃnarīṣu ca 13 śilāpraharaṇāḥ sarve sarve pādapayodhinaḥ nakhadaṃṣṭrāyudhāḥ sarve sarve sarvāstrakovidāḥ 14 vicālayeyuḥ śailendrān bhedayeyuḥ sthirān drumān kṣobhayeyuś ca vegena samudraṃ saritāṃ patim 15 dārayeyuḥ kṣitiṃ padbhyām āplaveyur mahārṇavam nabhastalaṃ viśeyuś ca gṛhṇīyur api toyadān 16 gṛhṇīyur api mātaṅgān mattān pravrajato vane nardamānāṃś ca nādena pātayeyur vihaṃgamān 17 īdṛśānāṃ prasūtāni harīṇāṃ kāmarūpimām śataṃ śatasahasrāṇi yūthapānāṃ mahātmanām babhūvur yūthapaśreṣṭhā vīrāṃś cājanayan harīn 18 anye ṛkṣavataḥ prasthān upatasthuḥ sahasraśaḥ anye nānāvidhāñ śailān kānanāni ca bhejire 19 sūryaputraṃ ca sugrīvaṃ śakraputraṃ ca vālinam bhrātarāv upatasthus te sarva eva harīśvarāḥ 20 tair meghavṛndācalatulyakāyair; mahābalair vānarayūthapālaiḥ babhūva bhūr bhīmaśarīrarūpaiḥ; samāvṛtā rāmasahāyahetoḥ |
1
पुत्रत्वं तु गते विष्णौ राज्ञस तस्य महात्मनः उवाच देवताः सर्वाः सवयम्भूर भगवान इदम 2 सत्यसंधस्य वीरस्य सर्वेषां नॊ हितैषिणः विष्णॊः सहायान बलिनः सृजध्वं कामरूपिणः 3 मायाविदश च शूरांश च वायुवेगसमाञ्जवे नयज्ञान बुद्धिसंपन्नान विष्णुतुल्यपराक्रमान 4 असंहार्यान उपायज्ञान दिव्यसंहननान्वितान सर्वास्त्रगुणसंपन्नान अमृतप्राशनान इव 5 अप्सरःसु च मुख्यासु गन्धर्वीणां तनूषु च यक्षपन्नगकन्यासु ऋष्कविद्याधरीषु च 6 किंनरीणां च गात्रेषु वानरीणां तनूषु च सृजध्वं हरिरूपेण पुत्रांस तुल्यपराक्रमान 7 ते तथॊक्ता भगवता तत परतिश्रुत्य शासनम जनयाम आसुर एवं ते पुत्रान वानररूपिणः 8 ऋषयश च महात्मानः सिद्धविद्याधरॊरगाः चारणाश च सुतान वीरान ससृजुर वनचारिणः 9 ते सृष्टा बहुसाहस्रा दशग्रीववधॊद्यताः अप्रमेयबला वीरा विक्रान्ताः कामरूपिणः 10 ते गजाचलसंकाशा वपुष्मन्तॊ महाबलाः ऋक्षवानरगॊपुच्छाः कषिप्रम एवाभिजज्ञिरे 11 यस्य देवस्य यद रूपं वेषॊ यश च पराक्रमः अजायत समस्तेन तस्य तस्य सुतः पृथक 12 गॊलाङ्गूलीषु चॊत्पन्नाः के चित संमतविक्रमाः ऋक्षीषु च तथा जाता वानराः किंनरीषु च 13 शिलाप्रहरणाः सर्वे सर्वे पादपयॊधिनः नखदंष्ट्रायुधाः सर्वे सर्वे सर्वास्त्रकॊविदाः 14 विचालयेयुः शैलेन्द्रान भेदयेयुः सथिरान दरुमान कषॊभयेयुश च वेगेन समुद्रं सरितां पतिम 15 दारयेयुः कषितिं पद्भ्याम आप्लवेयुर महार्णवम नभस्तलं विशेयुश च गृह्णीयुर अपि तॊयदान 16 गृह्णीयुर अपि मातङ्गान मत्तान परव्रजतॊ वने नर्दमानांश च नादेन पातयेयुर विहंगमान 17 ईदृशानां परसूतानि हरीणां कामरूपिमाम शतं शतसहस्राणि यूथपानां महात्मनाम बभूवुर यूथपश्रेष्ठा वीरांश चाजनयन हरीन 18 अन्ये ऋक्षवतः परस्थान उपतस्थुः सहस्रशः अन्ये नानाविधाञ शैलान काननानि च भेजिरे 19 सूर्यपुत्रं च सुग्रीवं शक्रपुत्रं च वालिनम भरातराव उपतस्थुस ते सर्व एव हरीश्वराः 20 तैर मेघवृन्दाचलतुल्यकायैर; महाबलैर वानरयूथपालैः बभूव भूर भीमशरीररूपैः; समावृता रामसहायहेतॊः |