Sacred Texts Hinduism Mahabharata Index Book 3 Index Previous Next
|
1
[जनम] तस्मिन कृतास्त्रे रथिनां परधाने; परत्यागते भवनाद वृत्र हन्तुः अतः परं किम अकुर्वन्त पार्थाः; समेत्य शूरेण धनंजयेन 2 [वै] वनेषु तेष्व एव तु ते नरेन्द्राः; सहार्जुनेनेन्द्र समेन वीराः तस्मिंश च शैलप्रवरे सुरम्ये; धनेश्वराक्रीड गता विजह्रुः 3 वेश्मानि तान्य अप्रतिमानि पश्यन; करीडाश च नानाद्रुमसंनिकर्षाः चचार धवी बहुधा नरेन्द्रः; सॊ ऽसत्रेषु यत्तः सततं किरीटी 4 अवाप्य वासं नरदेव पुत्राः; परसादजं वैश्वरणस्य राज्ञः न पराणिनां ते सपृहयन्ति राजञ; शिवश च कालः स बभूव तेषाम 5 समेत्य पार्थेन यथैक रात्रम; ऊषुः समास तत्र तदा चतस्रः पूर्वाश च सॊ ता दश पाण्डवानां; शिवा बभूवुर वसतां वनेषु 6 ततॊ ऽबरवीद वायुसुतस तरस्वी; जिष्णुश च राजानम उपॊपविश्य यमौ च वीरौ सुरराजकल्पाव; एकान्तम आस्थाय हितं परियं च 7 तव परतिज्ञां कुरुराजसत्यां; चिकीर्षमाणास तवद अनु परियं च ततॊ ऽनुगच्छाम वनाय अपास्य; सुयॊधनं सानुचरं निहन्तुम 8 एका दशं वर्षम इदं वसामः; सुयॊधनेनात्त सुखाः सुखार्हाः तं वञ्चयित्वाधम बुद्धिशीलम; अज्ञातवासं सुखम आप्नुयामः 9 तवाज्ञया पार्थिव निर्विशङ्का; विहाय मानं विचरन वनानि समीपवासेन विलॊभितास ते; जञास्यन्ति नास्मान अपकृष्ट देशान 10 संवत्सरं तं तु विहृत्य गूढं; नराधमं तं सुखम उद्धरेम निर्यात्य वैरं सफलं सपुष्पं; तस्मै नरेन्द्राधमपूरुषाय 11 सुयॊधनायानुचरैर वृताय; ततॊ महीम आहर धर्मराज सवर्गॊपमं शैलम इमं चरद्भिः; शक्यॊ विहन्तुं नरदेव शॊकः 12 कीर्तिश च ते भारत पुण्यगन्धा; नश्येत लॊकेषु चराचरेषु तत पराप्य राज्यं कुरुपुंगवानां; शक्यं महत पराप्तम अथ करियाश च 13 इदं तु शक्यं सततं नरेन्द्र; पराप्तुं तवया यल लभसे कुबेरात कुरुष्व बुद्धिं दविषतां वधाय; कृतागसां भारत निग्रहे च 14 तेजस तवॊग्रं न सहेत राजन; समेत्य साक्षाद अपि वज्रपाणिः न हि वयथां जातु करिष्यतस तौ; समेत्य देवैर अपि धर्मराज 15 तवदर्थसिद्ध्यर्थम अभिप्रवृत्तौ; सुपर्णकेतुश च शिनेश च नप्ता यथैव कृष्णॊ ऽपरतिमॊ बलेन; तथैव राजन स शिनिप्रवीरः 16 तवार्थ सिद्ध्यर्थम अभिप्रवृत्तौ; यथैव कृष्णः सह यादवैस तैः तथैव चावां नरदेव वर्य; यमौ च वीरौ कृतिनौ परयॊगे तवदर्थयॊगप्रभव परधानाः; समं करिष्याम परान समेत्य 17 ततस तद आज्ञाय मतं महात्मा; तेषां स धर्मस्य सुतॊ वरिष्ठः परदक्षिणं वैश्रवणाधिवासं; चकार धर्मार्थविद उत्तमौजः 18 आमन्त्र्य वेश्मानि नदीः सरांसि; सर्वाणि रक्षांसि च धर्मराजः यथागतं मार्गम अवेक्षमाणः; पुनर गिरिं चैव निरीक्षमाणः 19 समाप्तकर्मा सहितः सुहृद्भिर; जित्वा सपत्नां परतिलभ्य राज्यम शैलेन्द्र भूयस तपसे धृतात्मा; दरष्टा तवास्मीति मतिं चकार 20 वृतः स सर्वैर अनुजैर दविजैश च; तेनैव मार्गेण पतिः कुरूणाम उवाह चैनां सगणांस तथैव; घटॊत्कचः पर्वतनिर्झरेषु 21 तान परस्थितान परीतिमना महर्षिः; पितेव पुत्रान अनुशिष्य सर्वान स लॊमशः परीतमना जगाम; दिवौकसां पुण्यतमं निवासम 22 तेनानुशिष्टार्ष्टिषेणेन चैव; तीर्थानि रम्याणि तपॊवनानि महान्ति चान्यानि सरांसि पार्थाः; संपश्यमानाः परययुर नराग्र्याः |
1
[janam] tasmin kṛtāstre rathināṃ pradhāne; pratyāgate bhavanād vṛtra hantuḥ ataḥ paraṃ kim akurvanta pārthāḥ; sametya śūreṇa dhanaṃjayena 2 [vai] vaneṣu teṣv eva tu te narendrāḥ; sahārjunenendra samena vīrāḥ tasmiṃś ca śailapravare suramye; dhaneśvarākrīḍa gatā vijahruḥ 3 veśmāni tāny apratimāni paśyan; krīḍāś ca nānādrumasaṃnikarṣāḥ cacāra dhavī bahudhā narendraḥ; so 'streṣu yattaḥ satataṃ kirīṭī 4 avāpya vāsaṃ naradeva putrāḥ; prasādajaṃ vaiśvaraṇasya rājñaḥ na prāṇināṃ te spṛhayanti rājañ; śivaś ca kālaḥ sa babhūva teṣām 5 sametya pārthena yathaika rātram; ūṣuḥ samās tatra tadā catasraḥ pūrvāś ca so tā daśa pāṇḍavānāṃ; śivā babhūvur vasatāṃ vaneṣu 6 tato 'bravīd vāyusutas tarasvī; jiṣṇuś ca rājānam upopaviśya yamau ca vīrau surarājakalpāv; ekāntam āsthāya hitaṃ priyaṃ ca 7 tava pratijñāṃ kururājasatyāṃ; cikīrṣamāṇās tvad anu priyaṃ ca tato 'nugacchāma vanāy apāsya; suyodhanaṃ sānucaraṃ nihantum 8 ekā daśaṃ varṣam idaṃ vasāmaḥ; suyodhanenātta sukhāḥ sukhārhāḥ taṃ vañcayitvādhama buddhiśīlam; ajñātavāsaṃ sukham āpnuyāmaḥ 9 tavājñayā pārthiva nirviśaṅkā; vihāya mānaṃ vicaran vanāni samīpavāsena vilobhitās te; jñāsyanti nāsmān apakṛṣṭa deśān 10 saṃvatsaraṃ taṃ tu vihṛtya gūḍhaṃ; narādhamaṃ taṃ sukham uddharema niryātya vairaṃ saphalaṃ sapuṣpaṃ; tasmai narendrādhamapūruṣāya 11 suyodhanāyānucarair vṛtāya; tato mahīm āhara dharmarāja svargopamaṃ śailam imaṃ caradbhiḥ; śakyo vihantuṃ naradeva śokaḥ 12 kīrtiś ca te bhārata puṇyagandhā; naśyeta lokeṣu carācareṣu tat prāpya rājyaṃ kurupuṃgavānāṃ; śakyaṃ mahat prāptam atha kriyāś ca 13 idaṃ tu śakyaṃ satataṃ narendra; prāptuṃ tvayā yal labhase kuberāt kuruṣva buddhiṃ dviṣatāṃ vadhāya; kṛtāgasāṃ bhārata nigrahe ca 14 tejas tavograṃ na saheta rājan; sametya sākṣād api vajrapāṇiḥ na hi vyathāṃ jātu kariṣyatas tau; sametya devair api dharmarāja 15 tvadarthasiddhyartham abhipravṛttau; suparṇaketuś ca śineś ca naptā yathaiva kṛṣṇo 'pratimo balena; tathaiva rājan sa śinipravīraḥ 16 tavārtha siddhyartham abhipravṛttau; yathaiva kṛṣṇaḥ saha yādavais taiḥ tathaiva cāvāṃ naradeva varya; yamau ca vīrau kṛtinau prayoge tvadarthayogaprabhava pradhānāḥ; samaṃ kariṣyāma parān sametya 17 tatas tad ājñāya mataṃ mahātmā; teṣāṃ sa dharmasya suto variṣṭhaḥ pradakṣiṇaṃ vaiśravaṇādhivāsaṃ; cakāra dharmārthavid uttamaujaḥ 18 āmantrya veśmāni nadīḥ sarāṃsi; sarvāṇi rakṣāṃsi ca dharmarājaḥ yathāgataṃ mārgam avekṣamāṇaḥ; punar giriṃ caiva nirīkṣamāṇaḥ 19 samāptakarmā sahitaḥ suhṛdbhir; jitvā sapatnāṃ pratilabhya rājyam śailendra bhūyas tapase dhṛtātmā; draṣṭā tavāsmīti matiṃ cakāra 20 vṛtaḥ sa sarvair anujair dvijaiś ca; tenaiva mārgeṇa patiḥ kurūṇām uvāha caināṃ sagaṇāṃs tathaiva; ghaṭotkacaḥ parvatanirjhareṣu 21 tān prasthitān prītimanā maharṣiḥ; piteva putrān anuśiṣya sarvān sa lomaśaḥ prītamanā jagāma; divaukasāṃ puṇyatamaṃ nivāsam 22 tenānuśiṣṭārṣṭiṣeṇena caiva; tīrthāni ramyāṇi tapovanāni mahānti cānyāni sarāṃsi pārthāḥ; saṃpaśyamānāḥ prayayur narāgryāḥ |