KJV

1  A wise²⁴⁵⁰ son¹¹²¹ heareth his father's¹ instruction:⁴¹⁴⁸ but a scorner³⁸⁸⁷ heareth⁸⁰⁸⁵ not³⁸⁰⁸ rebuke.¹⁶⁰⁶

2  A man³⁷⁶ shall eat³⁹⁸ good²⁸⁹⁶ by the fruit^{4480 6529} of his mouth:⁶³¹⁰ but the soul⁵³¹⁵ of the transgressors⁸⁹⁸ shall eat violence.²⁵⁵⁵

3  He that keepeth⁵³⁴¹ his mouth⁶³¹⁰ keepeth⁸¹⁰⁴ his life:⁵³¹⁵ but he that openeth wide⁶⁵⁸⁹ his lips⁸¹⁹³ shall have destruction.⁴²⁸⁸

4  The soul⁵³¹⁵ of the sluggard⁶¹⁰² desireth,¹⁸³ and hath nothing:³⁶⁹ but the soul⁵³¹⁵ of the diligent²⁷⁴² shall be made fat.¹⁸⁷⁸

5  A righteous⁶⁶⁶² man hateth⁸¹³⁰ lying:^{1697 8267} but a wicked⁷⁵⁶³ man is loathsome,⁸⁸⁷ and cometh to shame.²⁶⁵⁹

6  Righteousness⁶⁶⁶⁶ keepeth⁵³⁴¹ him that is upright⁸⁵³⁷ in the way:¹⁸⁷⁰ but wickedness⁷⁵⁶⁴ overthroweth⁵⁵⁵⁷ the sinner.²⁴⁰³

7  There is³⁴²⁶ that maketh himself rich,⁶²³⁸ yet hath nothing:^{369 3605} there is that maketh himself poor,⁷³²⁶ yet hath great⁷²²⁷ riches.¹⁹⁵²

8  The ransom³⁷²⁴ of a man's³⁷⁶ life⁵³¹⁵ are his riches:⁶²³⁹ but the poor⁷³²⁶ heareth⁸⁰⁸⁵ not³⁸⁰⁸ rebuke.¹⁶⁰⁶

9  The light²¹⁶ of the righteous⁶⁶⁶² rejoiceth:⁸⁰⁵⁵ but the lamp⁵²¹⁶ of the wicked⁷⁵⁶³ shall be put out.¹⁸⁴⁶

10  Only⁷⁵³⁵ by pride²⁰⁸⁷ cometh⁵⁴¹⁴ contention:⁴⁶⁸³ but with⁸⁵⁴ the well advised³²⁸⁹ is wisdom.²⁴⁵¹

11  Wealth¹⁹⁵² gotten by vanity^{4480 1892} shall be diminished:⁴⁵⁹¹ but he that gathereth⁶⁹⁰⁸ by⁵⁹²¹ labor³⁰²⁷ shall increase.⁷²³⁵

12  Hope⁸⁴³¹ deferred⁴⁹⁰⁰ maketh the heart³⁸²⁰ sick:²⁴⁷⁰ but when the desire⁸³⁷⁸ cometh,⁹³⁵ it is a tree⁶⁰⁸⁶ of life.²⁴¹⁶

13  Whoso despiseth⁹³⁶ the word¹⁶⁹⁷ shall be destroyed:²²⁵⁴ but he¹⁹³¹ that feareth³³⁷³ the commandment⁴⁶⁸⁷ shall be rewarded.⁷⁹⁹⁹

14  The law⁸⁴⁵¹ of the wise²⁴⁵⁰ is a fountain⁴⁷²⁶ of life,²⁴¹⁶ to depart⁵⁴⁹³ from the snares^{4480 4170} of death.⁴¹⁹⁴

15  Good²⁸⁹⁶ understanding⁷⁹²² giveth⁵⁴¹⁴ favor:²⁵⁸⁰ but the way¹⁸⁷⁰ of transgressors⁸⁹⁸ is hard.³⁸⁶

16  Every³⁶⁰⁵ prudent⁶¹⁷⁵ man dealeth⁶²¹³ with knowledge:¹⁸⁴⁷ but a fool³⁶⁸⁴ layeth open⁶⁵⁶⁶ his folly.²⁰⁰

17  A wicked⁷⁵⁶³ messenger⁴³⁹⁷ falleth⁵³⁰⁷ into mischief:⁷⁴⁵¹ but a faithful⁵²⁹ ambassador⁶⁷³⁵ is health.⁴⁸³²

18  Poverty⁷³⁸⁹ and shame⁷⁰³⁶ shall be to him that refuseth⁶⁵⁴⁴ instruction:⁴¹⁴⁸ but he that regardeth⁸¹⁰⁴ reproof⁸⁴³³ shall be honored.³⁵¹³

19  The desire⁸³⁷⁸ accomplished¹⁹⁶¹ is sweet⁶¹⁴⁹ to the soul:⁵³¹⁵ but it is abomination⁸⁴⁴¹ to fools³⁶⁸⁴ to depart⁵⁴⁹³ from evil.^{4480 7451}

20  He that walketh¹⁹⁸⁰ with⁸⁵⁴ wise²⁴⁵⁰ men shall be wise:²⁴⁴⁹ but a companion⁷⁴⁶² of fools³⁶⁸⁴ shall be destroyed.⁷³²¹

21  Evil⁷⁴⁵¹ pursueth⁷²⁹¹ sinners:²⁴⁰⁰ but to the righteous⁶⁶⁶² good²⁸⁹⁶ shall be repaid.⁷⁹⁹⁹

22  A good²⁸⁹⁶ man leaveth an inheritance⁵¹⁵⁷ to his children's¹¹²¹ children:¹¹²¹ and the wealth²⁴²⁸ of the sinner²³⁹⁸ is laid up⁶⁸⁴⁵ for the just.⁶⁶⁶²

23  Much⁷²³⁰ food⁴⁰⁰ is in the tillage⁵²¹⁵ of the poor:⁷³²⁶ but there is³⁴²⁶ that is destroyed⁵⁵⁹⁵ for want³⁸⁰⁸ of judgment.⁴⁹⁴¹

24  He that spareth²⁸²⁰ his rod⁷⁶²⁶ hateth⁸¹³⁰ his son:¹¹²¹ but he that loveth¹⁵⁷ him chasteneth⁴¹⁴⁸ him quickly.⁷⁸³⁶

25  The righteous⁶⁶⁶² eateth³⁹⁸ to the satisfying⁷⁶⁴⁸ of his soul:⁵³¹⁵ but the belly⁹⁹⁰ of the wicked⁷⁵⁶³ shall want.²⁶³⁷

Sep

1 υἱὸς πανοῦργος ὑπήκοος πατρί υἱὸς δὲ ἀνήκοος ἐν ἀπωλείᾳ

2 ἀπὸ καρπῶν δικαιοσύνης φάγεται ἀγαθός ψυχαὶ δὲ παρανόμων ὀλοῦνται ἄωροι

3 ὃς φυλάσσει τὸ ἑαυτοῦ στόμα τηρεῖ τὴν ἑαυτοῦ ψυχήν ὁ δὲ προπετὴς χείλεσιν πτοήσει ἑαυτόν

4 ἐν ἐπιθυμίαις ἐστὶν πᾶς ἀεργός χεῖρες δὲ ἀνδρείων ἐν ἐπιμελείᾳ

5 λόγον ἄδικον μισεῖ δίκαιος ἀσεβὴς δὲ αἰσχύνεται καὶ οὐχ ἕξει παρρησίαν

6 δικαιοσύνη φυλάσσει ἀκάκους τοὺς δὲ ἀσεβεῖς φαύλους ποιεῖ ἁμαρτία

7 εἰσὶν οἱ πλουτίζοντες ἑαυτοὺς μηδὲν ἔχοντες καὶ εἰσὶν οἱ ταπεινοῦντες ἑαυτοὺς ἐν πολλῷ πλούτῳ

8 λύτρον ἀνδρὸς ψυχῆς ὁ ἴδιος πλοῦτος πτωχὸς δὲ οὐχ ὑφίσταται ἀπειλήν

9 φῶς δικαίοις διὰ παντός φῶς δὲ ἀσεβῶν σβέννυται
ψυχαὶ δόλιαι πλανῶνται ἐν ἁμαρτίαις δίκαιοι δὲ οἰκτίρουσιν καὶ ἐλεῶσιν

10 κακὸς μεθ᾽ ὕβρεως πράσσει κακά οἱ δὲ ἑαυτῶν ἐπιγνώμονες σοφοί

11 ὕπαρξις ἐπισπουδαζομένη μετὰ ἀνομίας ἐλάσσων γίνεται ὁ δὲ συνάγων ἑαυτῷ μετ᾽ εὐσεβείας πληθυνθήσεται δίκαιος οἰκτίρει καὶ κιχρᾷ

12 κρείσσων ἐναρχόμενος βοηθῶν καρδίᾳ τοῦ ἐπαγγελλομένου καὶ εἰς ἐλπίδα ἄγοντος δένδρον γὰρ ζωῆς ἐπιθυμία ἀγαθή

13 ὃς καταφρονεῖ πράγματος καταφρονηθήσεται ὑπ᾽ αὐτοῦ ὁ δὲ φοβούμενος ἐντολήν οὗτος ὑγιαίνει
υἱῷ δολίῳ οὐδὲν ἔσται ἀγαθόν οἰκέτῃ δὲ σοφῷ εὔοδοι ἔσονται πράξεις καὶ κατευθυνθήσεται ἡ ὁδὸς αὐτοῦ

14 νόμος σοφοῦ πηγὴ ζωῆς ὁ δὲ ἄνους ὑπὸ παγίδος θανεῖται

15 σύνεσις ἀγαθὴ δίδωσιν χάριν τὸ δὲ γνῶναι νόμον διανοίας ἐστὶν ἀγαθῆς ὁδοὶ δὲ καταφρονούντων ἐν ἀπωλείᾳ

16 πᾶς πανοῦργος πράσσει μετὰ γνώσεως ὁ δὲ ἄφρων ἐξεπέτασεν ἑαυτοῦ κακίαν

17 βασιλεὺς θρασὺς ἐμπεσεῖται εἰς κακά ἄγγελος δὲ πιστὸς ῥύσεται αὐτόν

18 πενίαν καὶ ἀτιμίαν ἀφαιρεῖται παιδεία ὁ δὲ φυλάσσων ἐλέγχους δοξασθήσεται

19 ἐπιθυμίαι εὐσεβῶν ἡδύνουσιν ψυχήν ἔργα δὲ ἀσεβῶν μακρὰν ἀπὸ γνώσεως

20 ὁ συμπορευόμενος σοφοῖς σοφὸς ἔσται ὁ δὲ συμπορευόμενος ἄφροσι γνωσθήσεται

21 ἁμαρτάνοντας καταδιώξεται κακά τοὺς δὲ δικαίους καταλήμψεται ἀγαθά

22 ἀγαθὸς ἀνὴρ κληρονομήσει υἱοὺς υἱῶν θησαυρίζεται δὲ δικαίοις πλοῦτος ἀσεβὼν

23 δίκαιοι ποιήσουσιν ἐν πλούτῳ ἔτη πολλά ἄδικοι δὲ ἀπολοῦνται συντόμως

24 ὃς φείδεται τῆς βακτηρίας μισεῖ τὸν υἱὸν αὐτοῦ ὁ δὲ ἀγαπῶν ἐπιμελῶς παιδεύει

25 δίκαιος ἔσθων ἐμπιπλᾷ τὴν ψυχὴν αὐτοῦ ψυχαὶ δὲ ἀσεβῶν ἐνδεεῖς

Tan

‎1 ‏בֵּ֣ן חָ֭כָם מ֣וּסַר אָ֑ב וְ֝לֵ֗ץ לֹא־שָׁמַ֥ע גְּעָרָֽה׃

‎2 ‏מִפְּרִ֣י פִי־אִ֭ישׁ יֹ֣אכַל ט֑וֹב וְנֶ֖פֶשׁ בֹּגְדִ֣ים חָמָֽס׃

‎3 ‏נֹצֵ֣ר פִּ֭יו שֹׁמֵ֣ר נַפְשׁ֑וֹ פֹּשֵׂ֥ק שְׂ֝פָתָ֗יו מְחִתָּה־לֽוֹ׃

‎4 ‏מִתְאַוָּ֣ה וָ֭אַיִן נַפְשׁ֣וֹ עָצֵ֑ל וְנֶ֖פֶשׁ חָרֻצִ֣ים תְּדֻשָּֽׁן׃

‎5 ‏דְּבַר־שֶׁ֭קֶר יִשְׂנָ֣א צַדִּ֑יק וְ֝רָשָׁ֗ע יַבְאִ֥ישׁ וְיַחְפִּֽיר׃

‎6 ‏צְ֭דָקָה תִּצֹּ֣ר תָּם־דָּ֑רֶךְ וְ֝רִשְׁעָ֗ה תְּסַלֵּ֥ף חַטָּֽאת׃

‎7 ‏יֵ֣שׁ מִ֭תְעַשֵּׁר וְאֵ֣ין כֹּ֑ל מִ֝תְרוֹשֵׁ֗שׁ וְה֣וֹן רָֽב׃

‎8 ‏כֹּ֣פֶר נֶֽפֶשׁ־אִ֣ישׁ עָשְׁר֑וֹ וְ֝רָ֗שׁ לֹא־שָׁמַ֥ע גְּעָרָֽה׃

‎9 ‏אוֹר־צַדִּיקִ֥ים יִשְׂמָ֑ח וְנֵ֖ר רְשָׁעִ֣ים יִדְעָֽךְ׃

‎10 ‏רַק־בְּ֭זָדוֹן יִתֵּ֣ן מַצָּ֑ה וְאֶת־נ֖וֹעָצִ֣ים³ חָכְמָֽה׃

‎11 ‏ה֭וֹן³ מֵהֶ֣בֶל יִמְעָ֑ט וְקֹבֵ֖ץ עַל־יָ֣ד יַרְבֶּֽה׃

‎12 ‏תּוֹחֶ֣לֶת מְ֭מֻשָּׁכָה מַחֲלָה־לֵ֑ב וְעֵ֥ץ חַ֝יִּ֗ים תַּאֲוָ֥ה בָאָֽה׃

‎13 ‏בָּ֣ז לְ֭דָבָר יֵחָ֣בֶל ל֑וֹ וִירֵ֥א מִ֝צְוָ֗ה ה֣וּא יְשֻׁלָּֽם׃

‎14 ‏תּוֹרַ֣ת חָ֭כָם מְק֣וֹר חַיִּ֑ים לָ֝ס֗וּר מִמֹּ֥קְשֵׁי מָֽוֶת׃

‎15 ‏שֵֽׂכֶל־ט֭וֹב³ יִתֶּן־חֵ֑ן וְדֶ֖רֶךְ בֹּגְדִ֣ים אֵיתָֽן׃

‎16 ‏כָּל־עָ֭רוּם יַעֲשֶׂ֣ה בְדָ֑עַת וּ֝כְסִ֗יל יִפְרֹ֥שׂ אִוֶּֽלֶת׃

‎17 ‏מַלְאָ֣ךְ רָ֭שָׁע יִפֹּ֣ל בְּרָ֑ע וְצִ֖יר אֱמוּנִ֣ים מַרְפֵּֽא׃

‎18 ‏רֵ֣ישׁ וְ֭קָלוֹן פּוֹרֵ֣עַ מוּסָ֑ר וְשׁוֹמֵ֖ר תּוֹכַ֣חַת יְכֻבָּֽד׃

‎19 ‏תַּאֲוָ֣ה נִ֭הְיָה תֶּעֱרַ֣ב לְנָ֑פֶשׁ וְתוֹעֲבַ֥ת כְּ֝סִילִ֗ים ס֣וּר מֵרָֽע׃

‎20 ‏הלוך הוֹלֵ֣ךְ³ אֶת־חֲכָמִ֣ים וחכם יֶחְכָּ֑ם וְרֹעֶ֖ה כְסִילִ֣ים יֵרֽוֹעַ׃

‎21 ‏חַ֭טָּאִים תְּרַדֵּ֣ף רָעָ֑ה וְאֶת־צַ֝דִּיקִ֗ים יְשַׁלֶּם־טֽוֹב׃

‎22 ‏ט֗וֹב יַנְחִ֥יל בְּנֵֽי־בָנִ֑ים וְצָפ֥וּן לַ֝צַּדִּ֗יק חֵ֣יל חוֹטֵֽא׃

‎23 ‏רָב־אֹ֭כֶל נִ֣יר רָאשִׁ֑ים וְיֵ֥שׁ נִ֝סְפֶּ֗ה בְּלֹ֣א מִשְׁפָּֽט׃

‎24 ‏חוֹשֵׂ֣ךְ שִׁ֭בְטוֹ שׂוֹנֵ֣א בְנ֑וֹ וְ֝אֹהֲב֗וֹ שִֽׁחֲר֥וֹ מוּסָֽר׃

‎25 ‏צַדִּ֗יק אֹ֭כֵל לְשֹׂ֣בַע נַפְשׁ֑וֹ וּבֶ֖טֶן רְשָׁעִ֣ים תֶּחְסָֽר׃ פ

Vul

1 [Filius sapiens doctrina patris;
qui autem illusor est non audit cum arguitur.

2 De fructu oris sui homo satiabitur bonis:
anima autem prævaricatorum iniqua.

3 Qui custodit os suum custodit animam suam;
qui autem inconsideratus est ad loquendum, sentiet mala.

4 Vult et non vult piger;
anima autem operantium impinguabitur.

5 Verbum mendax justus detestabitur;
impius autem confundit, et confundetur.

6 Justitia custodit innocentis viam,
impietas autem peccatorem supplantat.]

7 [Est quasi dives, cum nihil habeat,
et est quasi pauper, cum in multis divitiis sit.

8 Redemptio animæ viri divitiæ suæ;
qui autem pauper est, increpationem non sustinet.

9 Lux justorum lætificat:
lucerna autem impiorum extinguetur.

10 Inter superbos semper jurgia sunt;
qui autem agunt omnia cum consilio, reguntur sapientia.

11 Substantia festinata minuetur;
quæ autem paulatim colligitur manu, multiplicabitur.

12 Spes quæ differtur affligit animam;
lignum vitæ desiderium veniens.]

13 [Qui detrahit alicui rei, ipse se in futurum obligat;
qui autem timet præceptum, in pace versabitur.
Animæ dolosæ errant in peccatis:
justi autem misericordes sunt, et miserantur.

14 Lex sapientis fons vitæ,
ut declinet a ruina mortis.

15 Doctrina bona dabit gratiam;
in itinere contemptorum vorago.

16 Astutus omnia agit cum consilio;
qui autem fatuus est aperit stultitiam.

17 Nuntius impii cadet in malum;
legatus autem fidelis, sanitas.

18 Egestas et ignominia ei qui deserit disciplinam;
qui autem acquiescit arguenti glorificabitur.

19 Desiderium si compleatur delectat animam;
detestantur stulti eos qui fugiunt mala.

20 Qui cum sapientibus graditur sapiens erit;
amicus stultorum similis efficietur.]

21 [Peccatores persequitur malum,
et justis retribuentur bona.

22 Bonus reliquit hæredes filios et nepotes,
et custoditur justo substantia peccatoris.

23 Multi cibi in novalibus patrum,
et aliis congregantur absque judicio.

24 Qui parcit virgæ odit filium suum;
qui autem diligit illum instanter erudit.

25 Justus comedit et replet animam suam;
venter autem impiorum insaturabilis.]