The Meters of Boethius: Meter 29

Verse Indeterminate Saxon

Gif ðu nu wilnige      weorulddrihtnes
heane anwald      hlutre mode
ongitan giorne,      gem almægene
heofones tunglu,      hu hi him healdað betwuh

5

sibbe singale,      dydon swa lange.
Swa hi gewenede      wuldres aldor
æt frumsceafte      þæt sio fyrene ne mot
sunne gesecan      snawcealdes weg,
monan gemæro.      Hwæt, ða mæran tungl

10

auðer oðres rene      a ne gehrineð
ær þæm þæt oðer      of gewiteð.
Ne huru se stiorra      gestigan wile
westdæl wolcna,      þone wise men
Ursa nemnað;      ealle stiorran

15

sigað æfter sunnan      samod mid rodere
under eorðan grund,      he ana stent.
Nis þæt nan wundor;      he is wundrum fæst,
upende neah      eaxe ðæs roderes.
ðonne is an steorra      ofer oðre beorht,

20

cymeð eastan up      ær þonne sunne;
þone monna bearn      morgenstiorra
hatað under heofonum,      forðæm he hæleþum dæg
bodað æfter burgum,      brengeð æfter
swegeltorht sunne      samad eallum dæg.

25

Is se forrynel      fæger and sciene,
cymeð eastan up      ær for sunnan
and eft æfter sunnan      on setl glideð,
west under weorulde.      Werðioda his
noman onwendað      þonne niht cymeð,

30

hatað hine ealle      æfenstiorra.
Se bið þære sunnan swiftra;      siððan hi on setl gewitað,
ofirneð þæt æþele tungol,      oðþæt he be eastan weorðeð
eldum oðewed      ær þonne sunne.
Habbað æðele tungol      emne gedæled

35

dæg and nihte      drihtnes meahtum,
sunna and mona,      swiðe geþwære,
swa him æt frymþe      fæder getiohhode.
Ne þearft þu no wenan      þæt ða wlitegan tungl
ðæs þeowdomes      aðroten weorðe

40

ær domes dæge;      deð siððan ymbe
moncynnes fruma      swa him gemet þinceð,
forðon hi be healfe      heofones þisses
on ane ne læt      ælmihtig god,
þy læs hi oðra fordyden      æþela gesceafta,

45

ac se eca god      ealla gemetgað
sida gesceafta,      softa geþwerað.
Hwilum ðæt drige      drifð þone wætan,
hwylum he gemengeð,      metodes cræfte,
cile wið hæto;      hwilum cerreð eft

50

on uprodor      ælbeorhta leg,
leoht on lyfte;      ligeð him behindan
hefig hrusan dæl,      þeah hit hwilan ær
eorðe sio cealde      oninnan hire
heold and hydde      haliges meahtum.

55

Be þæs cyninges gebode      cymeð geara gehwæt,
eorðe bringeð      æghwylc tudor,
and se hata sumor      hæleða bearnum
geara gehwilce      giereð and drigeð
geond sidne grund      sæd and bleda,

60

hærfest to honda      herbuendum,
ripa receð.      Ren æfter þæm
swylce hagal and snaw      hrusan leccað
on wintres tid,      weder unhiore.
Forðæm eorðe onfehð      eallum sædum,

65

gedeð þæt hi growað      geara gehwilce;
on lenctentid      leaf up spryttað.
Ac se milda metod      monna bearnum
on eorðan fet      eall þætte groweð,
wæstmas on weorolde,      wel forðbrengeð

70

hit þonne he wile,      heofona waldend,
and eowað eft      eorðbuendum,
nimð þonne he wile,      nergende god.
And þæt hehste good      on heahsetle
siteð self cyning,      and þios side gesceaft

75

þenað and ðiowað.      He þonan waldeð
þæm geweltleðrum      weoruldgesceafta.
Nis þæt nan wundor;      he is weroda god,
cyning and drihten      cwucera gehwelces,
æwelm and fruma      eallra gesceafta,

80

wyrhta and sceppend      weorulde þisse,
wisdom and æ      woruldbuendra.
Ealla gesceafta      on his ærendo
hionane he sendeð,      hæt eft cuman.
Gif he swa gestæððig      ne staðolade

85

ealla gesceafta,      æghwylc hiora
wraðe tostencte      weorðan sceolden,
æghwilc hiora      ealle to nauhte
weorðan sceoldon      wraðe toslopena,
þeah þa ane lufe      ealla gesceafta

90

heofones and eorðan      hæbben gemæne,
þæt hi þiowien      swilcum þiodfruman,
and fægniað      þæt hiora fæder wealdeð.
Nis þæt nan wundor,      forðæm wuhta nan
æfre ne meahte      elles wunian,

95

gif hi eallmægene      hiora ordfruman
ne þiowoden,      þeodne mærum.