Sacred Texts Hinduism Mahabharata Index Book 15 Index Previous Next
|
1
[वै] स तैः सह नरव्याघ्रैर भरातृभिर भरतर्षभ राजा रुचिरपद्माक्षैर आसां चक्रे तदाश्रमे 2 तापसैश च महाभागैर नानादेशसमागतैः दरष्टुं कुरुपतेः पुत्रान पाण्डवान पृथुवक्षसः 3 ते ऽबरुवञ जञातुम इच्छामः कतमॊ ऽतर युधिष्ठिरः भिमार्जुन यमाश चैव दरौपदी च यशस्विनी 4 तान आचख्यौ तदा सूतः सर्वान नामाभिनामतः संजयॊ दरौपदीं चैव सर्वाश चान्याः कुरु सत्रियः 5 य एष जाम्बूनदशुद्ध गौर; तनुर महासिंह इव परवृद्धः परचण्ड घॊणः पृथु दीर्घनेत्रस; ताम्रायतास्यः कुरुराज एषः 6 अयं पुनर मत्तगजेन्द्र गामी; परतप्तचामीकरशुद्धगौरः पृथ्व आयतांसः पृथु दीर्घबाहुर; वृकॊदरः पश्यत पश्यतैनम 7 यस तव एष पार्श्वे ऽसय महाधनुष्माञ; शयामॊ युवा वारणयूथपाभः सिंहॊन्नतांसॊ गजखेल गामी; पद्मायताक्षॊ ऽरजुन एष वीरः 8 कुन्ती समीपे पुरुषॊत्तमौ तु; यमाव इमौ विष्णुमहेन्द्र कल्पौ मनुष्यलॊके सकले समॊ ऽसति; ययॊर न रूपे न बले न शीले 9 इयं पुनः पद्मदलायताक्षी; मध्यं वयः किं चिद इव सपृशन्ती नीलॊत्पलाभा पुरदेवतेव; कृष्णा सथिता मूर्तिमतीव लक्ष्मीः 10 अस्यास तु पार्श्वे कनकॊत्तमाभा; यैषा परभा मूर्तिमतीव गौरी मध्ये सथितैषा भगिनी दविजाग्र्या; चक्रायुधस्याप्रतिमस्य तस्य 11 इयं सवसा राजचमू पतेस तु; परवृद्धनीलॊत्पल दाम वर्णा पस्पर्ध कृष्णेन नृपः सदा यॊ; वृकॊदरस्यैष परिग्ग्रहॊ ऽगर्यः 12 इयं च राज्ञॊ मगधाधिपस्य; सुता जरासंध इति शरुतस्य यवीयसॊ माद्रवतीसुतस्य; भार्या मता चम्पकदामगौरी 13 इन्दीवरश्याम तनुः सथिता तु; यैषापरासन्न महीतले च भार्या मता माद्रवतीसुतस्य; जयेष्ठस्य सेयं कमलायताक्षी 14 इयं तु निष्टप्त सुवर्णगौरी; राज्ञॊ विराटस्य सुता सपुत्रा भार्याभिमन्यॊर निहतॊ रणे यॊ; दरॊणादिभिस तैर विरथॊ रथस्थैः 15 एतास तु सीमन्त शिरॊरुहा या; शुक्लॊत्तरीया नरराज पत्न्यः राज्ञॊ ऽसय वृद्धस्य परं शताख्याः; सनुषा विवीरा हतपुत्र नाथाः 16 एता यथामुख्यम उदाहृता वॊ; बराह्मण्य भावाद ऋजु बुद्धिसत्त्वाः सर्वा भवद्भिः परिपृच्छ्यमाना; नरेन्द्रपत्न्यः सुविशुद्धसत्त्वाः 17 एवं स राजा कुरुवृद्ध वर्यः; समागतस तैर नरदेव पुत्रैः पप्रच्छ सर्वान कुशलं तदानीं; गतेषु सर्वेष्व अथ तापसेषु 18 यॊधेषु चाप्य आश्रममण्डलं तं; मुक्त्वा निविष्टेषु विमुच्य पत्रम सत्री वृद्धबाले च सुसंनिविष्टे; यथार्हतः कुशलं पर्यपृच्छत |
1
[vai] sa taiḥ saha naravyāghrair bhrātṛbhir bharatarṣabha rājā rucirapadmākṣair āsāṃ cakre tadāśrame 2 tāpasaiś ca mahābhāgair nānādeśasamāgataiḥ draṣṭuṃ kurupateḥ putrān pāṇḍavān pṛthuvakṣasaḥ 3 te 'bruvañ jñātum icchāmaḥ katamo 'tra yudhiṣṭhiraḥ bhimārjuna yamāś caiva draupadī ca yaśasvinī 4 tān ācakhyau tadā sūtaḥ sarvān nāmābhināmataḥ saṃjayo draupadīṃ caiva sarvāś cānyāḥ kuru striyaḥ 5 ya eṣa jāmbūnadaśuddha gaura; tanur mahāsiṃha iva pravṛddhaḥ pracaṇḍa ghoṇaḥ pṛthu dīrghanetras; tāmrāyatāsyaḥ kururāja eṣaḥ 6 ayaṃ punar mattagajendra gāmī; prataptacāmīkaraśuddhagauraḥ pṛthv āyatāṃsaḥ pṛthu dīrghabāhur; vṛkodaraḥ paśyata paśyatainam 7 yas tv eṣa pārśve 'sya mahādhanuṣmāñ; śyāmo yuvā vāraṇayūthapābhaḥ siṃhonnatāṃso gajakhela gāmī; padmāyatākṣo 'rjuna eṣa vīraḥ 8 kuntī samīpe puruṣottamau tu; yamāv imau viṣṇumahendra kalpau manuṣyaloke sakale samo 'sti; yayor na rūpe na bale na śīle 9 iyaṃ punaḥ padmadalāyatākṣī; madhyaṃ vayaḥ kiṃ cid iva spṛśantī nīlotpalābhā puradevateva; kṛṣṇā sthitā mūrtimatīva lakṣmīḥ 10 asyās tu pārśve kanakottamābhā; yaiṣā prabhā mūrtimatīva gaurī madhye sthitaiṣā bhaginī dvijāgryā; cakrāyudhasyāpratimasya tasya 11 iyaṃ svasā rājacamū pates tu; pravṛddhanīlotpala dāma varṇā paspardha kṛṣṇena nṛpaḥ sadā yo; vṛkodarasyaiṣa pariggraho 'gryaḥ 12 iyaṃ ca rājño magadhādhipasya; sutā jarāsaṃdha iti śrutasya yavīyaso mādravatīsutasya; bhāryā matā campakadāmagaurī 13 indīvaraśyāma tanuḥ sthitā tu; yaiṣāparāsanna mahītale ca bhāryā matā mādravatīsutasya; jyeṣṭhasya seyaṃ kamalāyatākṣī 14 iyaṃ tu niṣṭapta suvarṇagaurī; rājño virāṭasya sutā saputrā bhāryābhimanyor nihato raṇe yo; droṇādibhis tair viratho rathasthaiḥ 15 etās tu sīmanta śiroruhā yā; śuklottarīyā nararāja patnyaḥ rājño 'sya vṛddhasya paraṃ śatākhyāḥ; snuṣā vivīrā hataputra nāthāḥ 16 etā yathāmukhyam udāhṛtā vo; brāhmaṇya bhāvād ṛju buddhisattvāḥ sarvā bhavadbhiḥ paripṛcchyamānā; narendrapatnyaḥ suviśuddhasattvāḥ 17 evaṃ sa rājā kuruvṛddha varyaḥ; samāgatas tair naradeva putraiḥ papraccha sarvān kuśalaṃ tadānīṃ; gateṣu sarveṣv atha tāpaseṣu 18 yodheṣu cāpy āśramamaṇḍalaṃ taṃ; muktvā niviṣṭeṣu vimucya patram strī vṛddhabāle ca susaṃniviṣṭe; yathārhataḥ kuśalaṃ paryapṛcchat |